Abdülhak Hamit Tarhan 1852 yılında İstanbul’da doğmuştur. Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde ve Cumhuriyet Türkiye'sinin ilk yıllarında eserler kaleme alan yazar modern edebiyatın doğuşunda önemli olan isimler arasında yer almaktadır. Döneminin yazınına yeni bir soluk getiren Türk şair, oyun yazarı ve diplomattır.

Abdülhak Hamit Tarhan Hayatı

2 Ocak 1852 yılında İstanbul’da doğan yazarın dedesi Abdülhak Molla, İkinci Mahmud ile Abdülmecid Han’ın hekimliğini yapmış, şiir ve tarihle uğraşmıştır. Babası Hayrullah Efendi meşhur bir tarihçi ve diplomat annesi Kafkasya’dan kaçırılmış cariye Münteha Hanım’dır. Abdülhak Hamit Tarhan ilköğrenimine Evliya Hoca, Behaeddin ve Hoca Tahsin Efendi gibi özel hocaların huzurunda başlamıştır.

Ailesi tarafından Paris’te eğitim alması uygun görülünce ağabeyi Nasuhi Bey ile 1863 Ağustosunda Paris’e giderek özel bir koleje başlamıştır. Kısa zamanda Fransızcasını ilerleten yazar 1,5 sene süren eğitiminden sonra yanlarına gelen babası ile İstanbul’a dönmüştür. İstanbul’da Fransız mektebine başlayan yazar aynı zamanda Fransızcasını ilerletmek için Babıâli’de tercüme odasına girmiştir. 

On dört yaşlarındayken Tahran büyükelçiliğine tayin edilen babasıyla birlikte İran’a gitmiştir.1,5 sene özel olarak Farsça dersleri alan Abdülhak Hamit Tarhan babasının 1867’de vefatı üzerine İstanbul’a tekrar dönmüştür.

1874 yılında meşhur Makber mersiyesini yazmasına sebep olan Fatma Hanım’la evlenmiştir. 1876 senesinde hariciye mesleğini seçen yazar Paris Sefareti ikinci kâtipliğine tayin edilmiş ve orada iki buçuk sene vazife yapmıştır. Bu dönemde Fransız edebiyatını yakından tanıma fırsatı bulmuştur. 1881 yılında Poti, 1882 yılında Golos, bir sene sonra da Bombay konsolosluğuna tayin edilmiştir. Bombay’da üç sene kalan yazar eşi Fatma Hanım’ın rahatsızlığının artması üzerine İstanbul’a dönmek için yola çıkmıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra 1928 senesinde İstanbul milletvekili seçilmiş ve ölünceye kadar milletvekili olarak kalmıştır. Vatana üstün hizmet fonundan maaş bağlanan yazar 1937 yılında vefat etmiştir. 

Abdülhak Hamit Tarhan Nerelidir?

Abdülhak Hamit Tarhan aslen İstanbulludur.

Abdülhak Hamit Tarhan Evlilik Hayatı

Abdülhak Hamit Tarhan 1874 yılında ilk eşi Fatma Pirizade Hanım ile evlenmiştir. Abdülhak Hamit Tarhan eşi Fatma Hanım’ı çok sevmiştir. Bu sevgisini ‘‘Beraber gezerken düşecek diye tutacak oluyordum. Uyurken bir akşam uyanmayacak, ölecek gibi duruyordu. Güldüğü zaman güzelliği uçacak sanıyordum.’’ sözleriyle dile getiren yazar Fatma Hanım’ kısa süre sonra verem hastalığı sebebiyle 1885 yılında Lübnan’da kaybetmiştir. Abdülhak Hamit Tarhan çok severken kaybettiği eşinin mezarını 40 gün boyunca ziyaret etmiştir. 

Abdülhak Hamit Tarhan 1890 yılında İngiliz Nelly Clower ile ikinci evliliğini gerçekleştirmiştir. İngiliz eşini de verem hastalığı sebebiyle kaybeden Abdülhak Hamit Tarhan Hatıralar adlı eserinde ölen eşi Nelly Hanım'dan sevgiyle söz etmektedir.  

Nelly Hanım’ı kaybettikten sonra teselli bulmak için İstanbul’a gelen Abdülhak Hamit Tarhan kız kardeşi Mihrünnisa Hanım’ın aracılığı ile 1911 yılında Cemile Hanım ile evlenmiştir. Evlilikleri 20 gün sürmüştür. Abdülhak Hamit Tarhan eşi Lüsyen Hanım ile 1912 yılında evlenmiş ve bu son evliliği olmuştur.

Abdülhak Hamit Tarhan Kaç Yaşında Vefat Etmiştir?

Abdülhak Hamit Tarhan 85 yaşında vefat etmiştir.

Abdülhak Hamit Tarhan Mezarı Nerededir?

Abdülhak Hamit Tarhan’ ın mezarı İstanbul’da bulunan Zincirlikuyu Mezarlıgı’nda bulunmaktadır.

Abdülhak Hamit Tarhan’ ın Sanat Anlayışı Nedir?

Abdülhak Hamit Tarhan sanat için sanat anlayışını benimsemiştir. Geleneksel vezinler dışında kendi vezinler oluşturmuştur. Yazar farklı kafiye sistemini bazı şiirlerinde denemiştir. Şiire imge zenginliği getirmiştir. Yabancı dillerden bozulmuş kelimeleri eserlerinde sık sık kullanmıştır. Eserlerindeki şiir kahramanları kendisi ya da yakınları olmaktadır.  

Abdülhak Hamit Tarhan’ın Edebiyat İçin Önemi Nedir?

Abdülhak Hamit Tarhan, edebiyatımızda ilk pastoral şiir örneğini vermiştir. Validem şiiriyle de Türk edebiyatındaki ilk uyaksız şiiri yazmıştır. Aruz ölçüsüyle yazılan ilk manzum tiyatro eserinin yazarıdır. Türk şiirine yeni temalar getirmiştir. Yazarın edebiyata en büyük hizmeti  kurallara bağlı kalmadan bazen alaycı bir üslupla o dönemde edebiyata hakim eski anlayışı alt üst etmesi olmuştur.

Eski şiir geleneğinin Abdülhak Hamit Tarhan’ın attığı adımlarla kendisinden sonra gelen isimlere özgün nitelikler sunmasını sağlamıştır. Abdülhak Hamit Tarhan, ilk başlarda Divan edebiyatı tesirinde kalmıştır. Batı ile tanışınca klasik edebiyattan ayrılarak Batı tekniği ile eserler vermiştir. Kendisine Şair-i azam unvanı verilmiştir.

Abdülhak Hamit Tarhan Hangi Dönem Yazarıdır?

Abdülhak Hamit Tarhan Tanzimat Dönemi yazarıdır.

Abdülhak Hamit Tarhan Hangi Edebiyat Akımından Etkilenmiştir?

Abdülhak Hamit Tarhan romantizm akımından etkilenmiştir.

Abdülhak Hamit Tarhan Kaç Tane Kitap Yazmıştır?

Abdülhak Hamit Tarhan’ın kırka yakın eseri bulunmaktadır.

Abdülhak Hamit Tarhan’ ın İlk Eseri Nedir?

Abdülhak Hamit Tarhan’ın ilk yazdığı eseri Macera-yı Aşk adlı oyunu olmaktadır. 

Abdülhak Hamit Tarhan’ın İlk Şiiri Hangisidir?

Abdülhak Hamit Tarhan’ın kitap olarak çıkardığı ilk şiir kitabı Sahra olmaktadır. 

Abdülhak Hamit Tarhan’ ın Şiirlerinin Özellikleri Nelerdir?

Abdülhak Hamit Tarhan içerik olarak Allah, ruh, kader, ölüm, hayat, hayır, şer gibi konuları işlemiştir. Yazar içerik olarak tabiat konularını da işlemiştir. Felsefe konulu şiirlerinde disiplinden ve tutarlılıktan uzak olmaktadır. Abdülhak Hamit Tarhan şiir anlayışı eserlerini şekil bakımından mesnevi tarzda kaleme almasına sebep olmuştur. Yazarın şiir kahramanları genellikle kendisi ya da yakınları olmaktadır.

Abdülhak Hamit Tarhan Eserleri 

Abdülhak Hamit Tarhan şiirleri 

• Sahra (1878)
• Makber (1885)
• Ölü (1886)
• Hacle (1887)
• Bir Sefilenin Hasbihali (1886)
• Bâlâ’dan Bir Ses (1911)
• Validem (1913)
• İlham-ı Vatan (1918)
• Ruhlar (1922)
• Garâm (1923)
• Arziler (1925)
• Bir Sefilenin Hasbihalinden
• Kürsî-i İstiğrak
• Bunlar O'dur (1885)
• Divaneliklerim yahut Belde (1885)
• Külbe-i İştiyak
• Elveda Diyemedik

Abdülhak Hamit Tarhan tiyatroları 

• İçli Kız (1875)
• Nesteren (1876)
• Sabr-ü Sebat (1880)
• Duhter-i Hindu (1875)
• Nazife yahut Feda-yı Hamiyet (1876, 1919)
• Tarık yahut Endülüs Fethi (1879, 1970)
• Tezer (1879)
• Eşber (1880, 1945)
• Zeynep (1908)
• Macera-yı Aşk (1873)
• İlhan (1913)
• Turhan (1916)
• İbn-i Musa yahut Zatülcemal (1917)
• Sardanapal (1917)
• Abdullah-i Sagir (1917)
• Finten (1918, 1964)
• İbni Musa (1919, 1927)
• Yadigar-ı Harb (1919)
• Hakan (1935)
• Tayflar Geçidi (1919)

Adları çok duyulan ve okunan kitaplar arasında yer alan birbirinden farklı temalara sahip olan eserlerin okuyucuları Eşber kimin eseri, Sahra kimin eseri, O belde kimin eseri, Makber kimin eseri, Halce kimin eseri, Finten kimin eseri, Nesteren kimin eseri, Garam kimin eseri, Macerayı Aşk kimin eseri, Sabru Sebat kimin eseri, Tarık ya da Endülüs Fethi kimin eseri? gibi sorulara cevap aramaktadır. Abdülhak Hamit’in yazdığı ve genellikle yazarından çok eserlerinin adlarının bilindiği bu eserler okuyucular tarafından oldukça beğenilen eserler arasında yer almaktadır. 

Abdülhak Hamit Tarhan Hangi Türde Eserler Yazmıştır?

Abdülhak Hamit Tarhan şiir ve tiyatro türünde eserler kaleme almıştır.  

Abdülhak Hamit Tarhan Edebi Kişiliği

Türk edebiyatında “Şair-i Azam” olarak tanınan yazar, şiir ve tiyatro türlerinde eserler vermiştir. Tanzimat şiirinde Batılılaşma hareketinin ve yeniliklerin öncüsü olmaktadır.

Abdülhak Hamit Tarhan Divan edebiyatını bitiren ve şiirin kurallarını değiştiren kişi olmaktadır. Hem Doğu’ya hem de Fransız şiirine ait biçimleri ustaca kullanmıştır. Aynı zamanda hiçbir kurala bağlı olmayan şiirleri de bulunmaktadır.

İçli Kızın yazarı Abdülhak Hamit Tarhan tezatlar şairi olarak bilinmektedir. Şiirlerinde ince, karmaşık duygu ve düşüncelerin yanında, basit duygu ve düşüncelere de yer vermiştir. Abdülhak Hamit Tarhan özellikleri arasında olan düzensizlik ve karışıklık şiirlerinin ve kişiliğinin belirgin özelliği olmaktadır. Söyleyişinde tezatlık vardır.

Tabiat ve aşk şiirlerinin ana teması olmaktadır. Abdülhak Hamit Tarhan Türk edebiyatında şiire metafizik ürpertiyi getiren şair olarak da bilinmektedir. Şiirlerinde ölçü, dil ve uyağa önem vermeyen yazarın şiirlerinde zengin bir lirizm bulunmaktadır. Sanat için sanat anlayışını benimsemiştir.

İlk şiir kitabı olan Sahra eserinde pastoral şiirleri bulunmaktadır. Bu eseri Batılı anlamda, Türk edebiyatında ilk pastoral şiir örneklerini içermektedir. Yazarın doğa sevgisinde ve doğaya açılmasında J.J. Rousseau’nun etkisi bulunmaktadır. 

Makber adlı uzun şiiri ile Türk şiirinde metafizik düşüncenin başlangıcını yapmıştır. Heceyle yazdığı birkaç şiiri dışında genellikle aruz ölçüsünü kullanmıştır. Belirli bir dil anlayışı olmayan yazar bazı şiirlerinde yalın ve sade bir dil bazılarında ise Arapça, Farsça sözcük ve tamlamaları yoğun bir biçimde kullanmıştır. Şiirde yaptığı yenilikler ile Servet-i Fünun şairlerini etkilemiştir. Tiyatrolarının bir bölümü mensur, bir bölümü de manzum-mensur karışık olmaktadır. Şiir şeklindeki manzum tiyatrolarının bazılarını aruz, bazılarını hece ölçüsüyle yazmıştır. Tiyatro eserlerini okunmak için yazmıştır. Tiyatro eserlerinde romantizm akımının etkisi görülmektedir. Tiyatrolarında ağır ve süslü bir dil kullanmıştır. Tiyatro eserlerinde konu genellikle uzak ülkelerde geçmektedir ve karakter tahlillerinde başarılı olmaktadır. 

Abdülhak Hamit Tarhan Kimlerden Etkilenmiştir?

Abdülhak Hamit Tarhan edebi kişiliği boyunca birçok isimden etkilenmiştir. Bu isimler şu şekilde sıralanmaktadır: 

• Evliya Hoca
• Bahaeddin Efendi
• Hoca Tahsin Efendi 
• Recaizade Mahmut Ekrem
• Samipaşazade Sezai
• Victor Hugo
• Shakespeare

Abdülhak Hamit Tarhan Hakkında Yazılan Kitaplar Nelerdir?

Abdülhak Hamit Tarhan hayatı ve eserleri üzerine yazılan birçok kitap bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şu şekilde listelenmektedir:

• İnci Enginün, Abdülhak Hamit Tarhan Bütün Şiirleri, Dergah Yayınları
• İnci Enginün, Abdülhak Hamit Tarhan, Dergah Yayınları
• Asım Bezirci, Abdülhak Hamit, Evrensel Basım Yayınları
• İsmail Parlatır, Abdülhak Hamit Tarhan, Akçağ Yayınları