Gizli Cemiyetler Kitabı (9786051067131)

Araştırmacı gazeteci Jenny Nordberg, kız çocuğu olarak büyümenin ne anlama geldiğine dair fikirlerinizi baştan aşağı değiştirecek gizli bir geleneği gün yüzüne çıkarıyor.

Neredeyse tamamen erkeklerin hakim olduğu bir kültür olan Afganistan’da bir oğulun doğumu kutlama sebebiyken bir kızın doğumu genelde talihsizlik olarak görülüp matemle karşılanır. Bacha posh (Afgan Farsçasında tam olarak “erkek çocuğu gibi giyinmiş” manasına gelir) bir süreliğine erkek çocuğu gibi yetiştirilen ve dış dünyaya böyle tanıtılan bir kız çocuğudur. Bu olguyu New York Times için haberleştiren muhabir Jenny Nordberg, kadınların neredeyse hiçbir haklarının olmadığı ve çok az özgür oldukları, cinsiyetlerin derinden ayrıştığı bir toplumun diğer yüzünde gizlice yaşayanların güçlü ve etkileyici hikâyesini anlatmıştır.

“Afganistan ham bir ataerkillik hikayesidir. Dolayısıyla aynı zamanda kadın ve erkek atalarımızın sürdürdüğü yaşamlardan unsurlar taşıyan Batı tarihinin de bir hikayesidir.”

“Cinsiyet bizim için güzellik, aşk ve sihir yüklüdür. Erkeklerle kadınlar “farklı”dır, çünkü biz çoğu zaman bu farklardan yararlanırız ve çünkü bu nosyanlarla oynamayı ve bunları geliştirmeyi severiz. Cinsiyet, keşfedebildiğimiz bir bilinmezdir gerçi iki farklı cinsiyetten oluşan ikili tanımın kurcalanması birçok kişiyi huzursuz eder.”

Kabil’in Gizli Kızları aynı zamanda heteroseksüelmiş gibi davranmak zorunda kalan Amerikan deniz piyadesinin, Nazi Almanyası’nda protestanmış gibi davranan Yahudi ailenin, ten rengini açmaya çalışan siyahi bir Güney Afrikalı’nın hikayesidir.

“Cihan Harbinde muhtelif cephelerdeki yardımlarım daha geniş ölçüde oldu. Çünkü harp sahalarında çabuk ve büyük komuta mevkilerine geçmiştim. Her gittiğim yerde mektepleri dahi dolaşmak ve bakımsız çocuklara mümkün olan yardımı temin etmek­ten büyük haz duyuyordum. Suret-i umumiyede çocuk topluluğu mekteplerimizin sıhhi durumları ile ve hele iaşeleriyle yakından ilgilendiyordum. Yer yer vilayetlerin açtığı yetim yurtlarını ziyaretle yiyecek hususundaki eksikliklerine ordumdan yardım ettiriyordum. Diyarbakır, Tekirdağ, Erzurum yetim yurtlarını burada sayabilirim.

Fakat asıl küçük yaşımdan beri idealim olan bir çocuklar kasabası kurmak ve burada bakımsız çocuklardan bakımlı bir çocuk ordusu teşkilini fiiliyat sahasına çıkarmaya ve kendimin de bu arada bir mürebbi ve muallim gibi çalışmaklığıma Mütareke’de Erzurum’da muvaffak oldum.”

“Çocuk Davası benim en zevkli bir uğraşma mevzuumdur. Bu davayı ele almış ve fiiliyatla bu davanın hal tarzını bulmuş olduğumdan ilgili zatlarla ve matbuatla temas­larımda ve hususi, resmi toplantılarda bu dava üzerinde durmuşumdur. Bu alanda yaptıklarım, yazdıklarım ve söylediklerim bir hayli yekun tutar.”

Çocuk Davamız, Kazım Karabekir’in çocuk, aile ve eğitim hakkındaki görüşlerini yan­sıtır. Birinci Dünya Savaşı sonrası Anadolu’da sefalet içindeki kimsesiz çocuklar için oluşturduğu kurumları ve onların eğitimine verdiği önemi gösterir.

Bu kitap içindeki birçok mektup ve gazete haberleriyle içinde yaşadığımız coğrafyanın toplumsal yapısı hakkında bir belgesel niteliğindedir.

Duydukları her an ölümü çağrıştıran bir gürültü… Bunaltıcı sıcaklar… Ciğerlere ve midelere sızan tozlar… Yetersiz su… Az zeytin, bol ekmekle idare edilmesi gereken azık…

Ve salgın hastalıklar… Çanakkale’nin vebası dizanteri…

Ya, “İstanbul bizim olacak” diyerek yola çıkan düşman? Ve amiralleri, “Tanrı Çanakkale’nin cezasını versin, orası hepimize mezar olacak!..” diyerek kaçan düşman?

3 Ağustos 1914’de memleketin dört bir köşesinden seferberliğe katılıp “Canını verecek, namusunu çiğnetmeyecek”Türk gençlerinin; “Cephaneniz yoksa süngüleriniz var!..Ben size, taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum” diyen komutanlarının arkasından hiç düşünmeden giden kahramanların; gözünü kaybettiği halde kumandanına,“Üzülmeyin kumandanım, bu gözler görmek istediklerini gördü!”diyen yüce gönüllülerin mücadelesi: Özhan Eren’in Çanakkale zaferini günbegün, anbean, farklı bakış açılarına yer vererek, heyecanla anlattığı bu kitap 7’den 70’e herkesin elinden düşürmeyeceği bir kahramanlık destanı.

Haçlıları Kudüs'ten atan komutan olarak Selahaddin; her kuşağın yeniden anlattığı bir efsaneye dönüşmüş durumda. Dante onu Cehennemin ilk halkasına koyarken, askeri ve manevi başarılarının günümüzdeki mirasçıları tarafından emperyalizme direnişin İslami sembolü ya da Arap sosyalizminin kahramanı olarak bile görüldü. Peki ama gerçek Selahaddin kimdi?

Azzam bu soruyu yanıtlarken önce Selahaddin'in yaşadığı dönemi değerlendiriyor. 10 ve 11. yüzyılın büyük Sünni Rönesansı İslami düşünceyi tek bir ortodoks şemsiye altında toplamayı başarmıştı. Selahaddin tıpkı bugünkü Ortadoğu'ya benzer bir dönemin çocuğuydu. Ama Azzam, Selahaddin'in büyüklüğünün hep yapıldığı gibi savaş alanlarında değil, onun manevi ve siyasi vizyonunda arıyor. Dürüst ve riyasız bir lider olarak düşmanlarının oyunlarına dahil olmadı ve bütün Müslümanları tek bir orduda birleştirdi.

Bizans Araştırmaları Alanında İkinci Dünya Savaşı‘ndan bu yana büyük başarılar sağlandı ve bu başarılar Bizans Uygarlığının etkilerinin Din ya da Mimarlık alanında doğrudan doğruya hissedildiği ülkelerde ya ya Balkan Ülkelerinden Rusya‘ya kadar sayıları artan kazılardan çıkarılan eşyalar bağlamında görülmemiştir sadece. Çok sayıda Bizans bilimci Batı Avrupa‘da, ABD‘de, aynı zamanda Avustralya‘da, Japonya‘da ve Çin‘de kitaplar yayınlıyorlar. Bu canlanmanın tüm heyecan uyandırıcı sonuçlarını bir bütün halinde değerlendiren Cheynet, Titiz ve yalın bir tarihsel döküm sunuyor.