Cengiz Aytmatov Kitapları

Cengiz Aytmatov Kimdir?

Cengiz Aytmatov, 12 Aralık 1928 tarihinde Kuzeybatı Kırgızistan’daki Talas eyaletinin Şeker köyünde doğmuştur. Babası Törekul Aytmatov, annesi tatar kızı olan Nagima Hamziyevna Abdulvaliyeva idi. Babası Sovyet Kırgızistan’da seçkin bir devlet adamıydı. Annesi ise tiyatro sanatçısıydı. Burjuva milliyetçisi olma suçu ile 1937’de tutuklanan babası, 1938 yılında kurşuna dizilerek idam edilmiştir. Yazar’ın gençliği sıkıntılı bir döneme denk gelmiştir. II. Dünya savaşının SSCB üzerindeki etkileri, gençleri de etkilemekteydi. Yetişkinler savaşta olduğu için gençlerinde çalışması gerekmekteydi. Aytmatov 14 yaşında iken köyündeki sekreterliğe girerek çalışmaya başlamıştır. Daha sonra köyünden Kazakistan’a giderek Cambul Veterinerlik Teknik Okulunda okumuştur. Ardından Bişkek’e giderek burada Frunze Tarım Enstitüsünde öğrenimine devam etmiştir.

Cengiz Aytmatov daha sonra Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü’ne geçerek, 1956-1958 yılları arasında Moskova’da okumuştur. Bu yıllarda yazmaya başlayan Aytmatov, Pravda gazetesindeki yazıları ile üne kavuşmuştur. 1957 yılında Sovyet Yazarlar Birliği’ne üye olarak kabul edilmiş ve 1963’te Lenin ödülünü almıştır. Yazarın eserleri 150 civarında dile tercüme edilmiştir. 1990-1994 yıllarında Sovyetler Birliğini ve Rusya Federasyonunu, daha sonra ise Kırgızistan Cumhuriyetini büyükelçi olarak temsil etmiştir. Bu görevi 2008 yılına kadar devam etmiştir. Cengiz Aytmatov 16 Mayıs 2008 tarihinde rahatsızlanarak hastaneye kaldırılmıştır. Buradaki muayene sonucu böbrek yetmezliği teşhisiyle tedavi için Almanya’ya götürülmüştür. Almanya’nın Nürnberg kentindeki Klinikum Nord’da tedavi görmekte olan Aytmatov, komaya girmiştir. Cengiz Aytmatov, 10 Haziran 2008 tarihinde Nürnberg’de hayatını kaybetmiştir.

Cengiz Aytmatov Eserleri

Cengiz Aytmatov verdiği eserlerle Türk ve Dünya Edebiyatının önde gelen isimlerinden biri olmayı başarmıştır. Aytmatov, Kırgız gelenek ve göreneklerine bağlı olduğu gibi Türk kültür ve felsefesine de çok bağlı olmuştur. Cengiz Aytmatov eserlerinde bu özelliğini görmek mümkündür. Yazar, eserlerini mitoloji ve folklorik unsurlarla zenginleştirerek kaleme almıştır. Türk mitolojisinden etkilenen Aytmatov destanlar, hikâyeler, efsaneler ve masalları eserlerinde ustaca işlemiştir. Eserlerinde işlediği konuları zamanın durumuna ve düşünce yapısına göre ele alıp, günümüz insanı ile ilişkilendirip ona göre eserlerine yön vermiştir. Cengiz Aytmatov eserlerinde hayvanlara da yer vermiştir. Özellikle romanlarında Türk kültürü ile özdeşleşen at ve kurt gibi hayvanlara yer vermiştir.

Yazara ait birçok eser bulunmakla birlikte kendisini dünyaya tanıtan en önemli eseri ‘Cemile’ olmuştur. Önemli Fransız şairlerinden Louis Aragon Cemile’yi dünyanın en güzel aşk hikâyesi olarak tanımlamıştır. Aytmatov eserleri “Büyülü sosyalist-gerçekçi” olarak tanımlanmıştır. Kırgız geleneklerini destan ve masallarını Rus realizm tekniğiyle harmanlamıştır ve bu eserler 150’den fazla dile çevrilmiştir. Cengiz Aytmatov’un en önemli eserleri aşağıda verilmiştir:

• Zorlu Geçit
• Yüz Yüze
• Cemile
• İlk Öğretmenim
• Toprak Ana
• Dağlar ve Steplerden Masallar
• Elveda Gülsarı
• Kızıl Elma
• Selvi Boylum Al Yazmalım
• Beyaz Gemi
• Fuji-Yama, Fuji Dağının Tepesi
• Gün Olur Asra Bedel
• Dişi Kurdun Rüyaları
• Darağacı - Dişi Kurdun Rüyaları
• Cengiz Han’a Küsen Bulut
• Kassandra Damgası
• Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı
• Çocukluğum
• Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek
• Sultan Murat

Cengiz Aytmatov Kitapları

Türk ve Dünya Edebiyatının önde gelen isimlerinden olan Cengiz Aytmatov kitaplarında milletine ait maddi ve manevi bütün değerleri yansıtmıştır. Yaşadığı coğrafyanın insanının tarih içinde kazandığı değerleri, acılarını, sevinçlerini, kahramanlıklarını yazıya dökerek ölümsüzleştirmiştir. Cengiz Aytmatov Kitapları aşağıda verilmiştir:

• Yüz Yüze
• Cemile
• Steplerden ve Dağlardan Hikâyeler
• Toprak Ana
• Kızıl Elma (Oğulla Buluşma)
• Elveda Gülsarı
• Beyaz Gemi
• Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek
• Askerin Oğlu
• Erken Gelen Turnalar
• Gün Olur Asra Bedel
• Dişi Kurdun Rüyaları
• Yıldırım Sesli Manasçı, Asker Çocuğu, Beyaz Yağmur
• Cengiz Han’a Küsen Bulut
• Göçmen Kuşun Çığlığı
• Kassandra Damgası
• Dağlar Devrildiğinde - Ebedi Nişanlı
• Sultanmurat
• Çocukluğum
• İlk Öğretmenim
• Selvi Boylum Al Yazmalım

Cengiz Aytmatov En Çok Okunan Kitapları

Cengiz Aytmatov'un en çok okunan kitapları aşağıda verilmiştir:

Cemile: Cengiz Aytmatov aşk kitabı denilince ilk akla gelen eser ‘Cemile’ isimli kitap olmaktadır. Fransız şairlerinden Louis Aragon Cemile isimli eseri “Dünyanın en güzel aşk hikayesi” olarak tanımlamıştır. Cengiz Aytmatov'un adını tüm dünyaya duyuran en ünlü eseridir.

Toprak Ana: Toprak ana, savaşların ve devrimlerin ortasında oradan oraya savrulan, yaralanan sıradan halk insanının hikayesi.. toprakla yoğrulmuş bir halk hikâyesidir.

Beyaz Gemi: İnsanın acımasız tabiatını tüm gerçekliğiyle gözler önüne seren, yalnızlık, düşler, dünler ve yarınlar üzerine çarpıcı bir hikaye olan Beyaz Gemi, beyazperdeye de uyarlanmış muhteşem bir eser olarak okuyucunun karşısına çıkmaktadır.

Gün Olur Asra Bedel: Cengiz Aytmatov bu romanında insanın en zayıf ve en güçlü, en çok seven ve çabuk vazgeçen yanlarını derin ve çarpıcı bir dille anlatmaktadır. İnsanın içindeki ötekiyi gözler önüne seren eser, okuyucuyu içerisine çekerek düşüncelere sevk etmektedir.

Cengiz Han’a Küsen Bulut: Cengiz Han’a Küsen Bulut Cengiz Aytmatov’un en güzel kitabı olarak adlandırılmaktadır. Aytmatov’un olgunluk döneminin en güzel yapıtlarından biri olan eserde her sonun bir başlangıç olduğu, umudun direnmek olduğu edebi ve estetik bir biçimde anlatılmaktadır.

Dişi Kurdun Rüyaları: Dişi kurdun rüyaları Cengiz Aytmatov’un ustalık dönemi eserlerinden biridir. Aytmatov bu kitabında insana, yaşama ve doğaya dair etkileyici bir hikaye anlatmaktadır.

Cengiz Aytmatov Romanları

Cengiz Aytmatov toplumcu gerçekçi bir yazar olarak romanlarında seçtiği karakterlerle hem topluma ayna tutmuş hem de idealist bir tip oluşturma gayreti içinde olmuştur. Cengiz Aytmatov romanları kendine ait üslup tarzı ile farklı bir ruha sahiptir. Romanlarında hayvanlara da yer veren Aytmatov hayvanların psikolojilerini başarılı bir şekilde eserlerine yansıtmıştır. Özellikle at ve kurda eserlerinde yer vermiştir. Cengiz Aytmatov romanları aşağıda verilmiştir:

• Beyaz Gemi
• Cemile
• Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek
• Elveda Gülsarı
• Gün Olur Asra Bedel
• İlk Öğretmen
• Toprak Ana