Çıplak Maymun (9789751043825)

Müslümanların Gözüyle Haçlı Seferleri, Haçlı Seferleri konusunda Batı’da kaleme alınmış kitapların pek çoğundan farklı olarak, tüm serüveni İslam dünyasının bakış açısıyla değerlendiriyor. İslam dünyasında Haçlı Seferleri İslam ile Hıristiyanlık arasındaki mücadelenin sadece bir evresi ve sahnesi olarak görüldüğü için, mercek altına aldığı dönemi ve sahneyi, Batılı yazarların genellikle yaptıklarının aksine, 11.-14. yüzyıllar ve Ortadoğu ile sınırlı tutmuyor. Haçlı Seferleri başlığı altında, Batılı devletler ile İslam dünyası arasındaki çatışmaları Aragon ve Kastilya krallıklarının Endülüs’teki, Normanların Sicilya’daki ve Osmanlıların Rumeli’deki fetihlerini de içine alacak şekilde genişleterek inceliyor.

“Cobb ortaçağdaki İslam ve Haçlı Seferlerini konu alan İslam literatürünün Batılılarca iyi bilinmemesinden kaynaklanan yanlış anlamaları düzeltiyor. ... Cobb’un tezleri hem şık hem de sağlam, akademik mahfillerin ötesine geçen bir tartışmaya büyük katkı niteliğinde.”

- The Times Literary Supplement

“Cobb, iyi bir öyküyü çok ustaca anlatıyor, sarih ve özgün anlatımını keyifli detaylarla süslüyor.”

- Speculum

Batılı misyonerler yüzyıllar boyunca bu bölgede araştırma yapmışlar, değişmeyecek gerçekleri şaşılacak duruma getirmişler, arkasından gelenler ise, bir öncekileri delil göstererek, konuları içinden çıkılamaz biçime sokmuşlardır. Yanlışları düzeltmesi gereken Türk bilim adamlarının çoğu ise yabancıların dümen suyuna girmişlerdir. Bu bölge ile ilgili çalışmalar; yanlışın doğru, doğrunun da genel yanlış kabul edildiği bir bataklığa saplanmıştır. Trabzon ve çevresi konusunda araştırma yapan batılı bilim adamlarının pek çoğu, abesle iştigal ederek, çalışmalarını özellikle 1462'den başlatıp, bütün enerjilerini bu tarihten sonra Hristiyanların din değiştirme konusuna harcamışlardır. Hâlbuki Hazar Denizi'nin kuzeyinden gelen Türkleri, ellerine İncil'i vererek nasıl Hristiyanlaştırdıklarını araştırırlarsa gerçekleri daha kolay kavrayacaklardır.

Rusya’da Çarlık yönetiminin yıkılması ile egemenliği altında yaşayan Türkî unsurlarda bağımsızlıklarını kazanma ümitleri doğmuştur. 1917-1921 yılları arasında kongreler dü­zenleyen, devlet kurmak üzere mücadele eden siyasi önderlerin bir kısmı başarılı olamamaları üzerine memleketlerini terk etmek mecburiyetinde kaldılar.

İran, Afganistan, Finlandiya, Almanya, Fransa, Polonya’ya dağılan siyaset adamlarının ekseriyeti ikinci vatan kabul ettikleri Türkiye’ye gelerek dergi ve gazete çıkardılar, dernekler kurdular. Onların varlıklarından ve faaliyetle­rinden rahatsızlık duyan Sovyetlerin şikâyetleri üzerine 1930 yılından sonra faaliyetlerini sürdürmek üzere Almanya ve Polonya’ya gittiler. Siyasî muhaceretin önderlerinin tarih sahnesinden çekildikleri 1960’lı yıllara kadar devam eden mücadelenin toplu bir tarihi yazılamamıştır.

Bu eser, Doğu Türkistan, Kazakistan, Özbekistan, İdil Ural, Kırım, Azerbaycan, Kuzey Kafkasya ve Irak’ı içine alan geniş coğ­rafyada doğmuş ilim, kültür ve politika alanında tanınmış şahısların mücadelelerini, siyasi ve entelektüel çabalarını, birbiriyle ilişkilerini ve döneme dair pek çok detay bilgiyi gün ışığına çıkarıyor.

Yüzyıllardan beri dillerin, dinlerin ve kültürlerin kesiştiği yer olan Mezopotamya’nın kuzey sınırını oluşturan Mardin, Süryanilerin kültürel hayatlarına ışık tutan önemli bir merkez haline gelmiştir. Öyle ki, Süryanilerin etnik kökeni ile ilgili yapılan birçok araştırmada ilk uğrak yeri Mardin olmuştur. Elinizdeki kitap, Mardin'de farklı dil, din ve kültüre sahip milletlerin birbirinden ayrışması yerine bu farklılıkların birlik ve beraberlik içinde nasıl yaşanıldığına kaynaklık eden nadir eserlerden biridir. Söz konusu birlik ve beraberliği sağlayan en önemli unsurlardan biri de insanlığın kaçınılmaz bir gerçeği olan "Ölüm" olgusudur.

Biyolojik olarak bir kişinin yok olmasına neden olan ve toplulukların sürekliliğini bitiren bir tehdit olarak algılanan ölüm; bu olgu etrafındaki uygulamalarla bilinenin aksine, ölünün ait olduğu grubun güçlenerek yeniden doğmasına ve varlığını pekiştirmesine ortam sağlar.

Bu uygulamaların doğru anlaşılıp değerlendirilebilmesi için ait oldukları dinin, kökenin ve kültürün bilinmesine ihtiyaç vardır. Elinizdeki çalışma, böyle bir ihtiyacın karşılanmasına yönelik bir çabanın ürünüdür.