Anar, hiç kuşkusuz Azerbaycan edebiyatının yetiştirdiği ve Türk Dünyasına armağan ettiği en büyük edebî şahsiyetlerden biridir. Çağdaş Azerbaycan edebiyatının kurucuları ve öncülerini, çok genç yaşlarından itibaren kâmil bir düşünceyle kavrayan ve takip eden Anar, ömrünün yaklaşık altmış iki yılını, iki büyük dünya savaşının, büyük acıların, felaketlerin yaşandığı XX. yüzyılda; yirmi üç yılını ise bilgi toplumuna, teknoloji çağına evrilen XXI. yüzyılda yaşamış, bugün de seksen beş yaşın birikimi ve tecrübesiyle eserler vermeye devam eden bilge bir kalemdir. 
Anar, iki asrın kavşağında duran, bu iki asrı bütün yönleriyle birbirine bağlayan ulu bir köprüdür. Onu daima zirvede tutan da her iki asrı derinlemesine idrak ederek geleceğe bakması ve geleceği doğru şekilde yorumlayarak bir kutup yıldızı gibi yol göstermesidir.

Bulunduğu her mevkiden ufkun ötesini ve geleceği gören, yaşadığı çağın önünde giden, topluma yol gösteren ve yön veren bir yazar olan Anar,  Azerbaycan’dan dünyaya açılan çok geniş ufuklu bir medeniyet penceresidir. Evrensel niteliklere haiz olan bu pencere, öyle hâkim bir zirvede ve öyle geniş bir bakış açısına sahip ki oradan gözlerimiz önüne serilen manzaranın detaylarını ancak onun eserlerinin derinliklerine nüfuz edebilenler, zamanın ruhunu onun sözleriyle kavrayanlar, topluma, hadiselere, insanlara onunla aynı açılardan ve yüksekliklerden bakanlar görebilir... O manzara içinde; bir yazarın milletine, diline, töresine, kültürüne, sanatına sevgisi ve muhabbeti; millet ve vatan sevdalısı bir aydının inzivası, çilesi, kaygıları, acıları görünür...

Sevgili Türk Edebiyatı Okurları, 

Ülkemizi acıya boğan büyük depremler ve deprem bölgesini vuran sel felaketleri eşliğinde, biraz da boynu bükük karşıladığımız Ramazan ayının sizler ve Türk-İslam âlemi için hayırlara vesile olmasını diliyorum. 
Büyük depremler ve bunun yüreğimizde açtığı yaraların izleri hâlâ taze. Geçen sayımızda bu felaketin yol açtığı dertlere şiirler ve yazılarla teselli olmaya çalışmıştık. Bu ay da depremin yol açtığı büyük felaketi ve depremzedelerimizi unutmadığımızı bildirmek istiyoruz. Bu nedenle de bu ayki sayımıza da Ozan Yılmaz’ın deprem üzerine yazdığı deneme ile başlıyoruz. Yılmaz, divan şiirinde zelzelenin izini sürerek tarihî süreç içerisinde depremlerden yeteri kadar ders almadığımızı bizlere bir kez daha hatırlatıyor. 
Tarık Özcan, Türk mitolojisinde önemli bir yeri olan Bozkurt Destanı’nı arketipsel bir yöntemle inceliyor. Bu inceleme sırasında bozkurt üzerinden simgeleştirilen değerlere değiniyor. Saadet Çetin Yıldırım ise yazısında Henri Bergson’un sezgicilik felsefesine eğiliyor. Bergson’un sanata ve sanatçıya bakışını ele alan Yıldırım, edebiyatın felsefe ile olan ilişkisine de ışık tutuyor. Zeynep Yörük, Mustafa Kutlu’nun yeni yazar ve şairlere nasıl bir yol çizdiğini, onlara nasıl destek olduğunu anlatan bir deneme ile yer alıyor. Yörük, ileride bir arşiv belgesi olarak niteleyeceğimiz, üzerinde Kutlu’nun düzeltmeleri yer alan görsellerle de yazısını destekliyor. Gülzar Mammadova, Sezai Karkoç’un hatıraları üzerinden bizleri Karakoç’un zihin dünyasına doğru bir yolculuğa çıkarıyor. Bu yolculuk sırasında edebî meselelerin yanı sıra Türkiye’nin sosyal ve siyasi tarihine, özellikle de Anadolu’ya temas ediyor. Usta hikâyeci Salim Nizam ise bizi evlilik ve aile kurumu üzerine düşünmeye sevk ediyor. Aile içerisinde emeği daima sömürülen, hayal kırıklığına uğratılan kadınları Müyesser’in şahsında birleştiriyor. Duygu Tamer de bizlere Garip Rüstem’in hayatından kısa bir kesit sunuyor. Cemal Kurnaz, kısa denemesinde “üslûb-ı beyan ayniyle insan” darbımeselinden hareketle bir kişilik yansıması olarak üslubu ele alıyor. İsmail Turan, özellikle hikâyeleriyle tanıdığımız yazar Recep Seyhan’ın eserlerinde nostaljik ögeleri sorguluyor. Seyhan’ın ağaçları nostaljik çağrışımlar yapmak için kullandığı ise gözlerden kaçmıyor. Sibel Kadıoğlu ise günümüz insanının sık sık dile getirdiği varoluşsal sancılara dikkat çekiyor ve insanın benlik ihtiyacını merkeze alıyor. Yazı boyunca farklı psikolojik kuramlara da değinen Kadıoğlu, insanın “kendi olma” ihtiyacının hiçbir zaman nihayete eremeyeceğini söylüyor. Hayrettin Durmuş da Pınar dergisinin tarihî serüvenini anlattığı denemesiyle bu sayımızda yer alıyor. Pınar’ın yazı kadrosuyla birlikte değişen ideolojik çizgisine değiniyor. Merve Kamiloğlu, öyküsünde hepimizin hayatında mutlaka tecrübe ettiği mahalle baskısını işliyor. Özellikle de dul bir kadın üzerinden bu baskının nasıl tahakküm edici bir güce dönüştüğünün altını çiziyor. Muhsin Karabay ise yazısında kütüphanelerimize ve kütüphaneciliğimize değindikten sonra bir süreli yayınlar kütüphanesinin kurulması gerektiğini söylüyor. Feyza Hilal Kutlu, Tanzimat’tan günümüze edebiyatımızda farklı konular işlense farklı hikâyeler anlatılsa da bir kötülük mekânı olarak Şişli’nin hep aynı kaldığını anlatıyor. Şişli’nin bu menfi unvanını nasıl kazandığına değiniyor. Recai Özcan ise Batı’ya ilim tahsiline giden alafranga neslin Paris yolculuklarına bizi de ortak ediyor. 
Kitaplık ve ajandamız da bu ay hem çok dolu hem de çok renkli.
Herkese iyi okumalar dilerim… 
İmdat Avşar
Genel Yayın Yönetmeni

Elinizdeki kitap, daha önce yayınlanan Türk Olmak, Yunus’un Nefesi ve Dikene Su Vermek isimli eserlerinde olduğu gibi, yazarın üslûbunu ve bakış açısını yansıtan kolay okunur, lirik denemelerden oluşuyor. Bu denemelerde dilden yazmaya, eğitimden ekonomiye, milliyetçilikten Türk dünyasına kadar çeşitli konular ele alınmaktadır. Ele alınan güncel konuların her biri aslında tarihî, kültürel, sosyolojik arka planı olan köklü meselelerdir. Bu yazılar, bu konular üzerinde düşünmeyi ve çözüm arayışlarını teşvik etmeyi amaçlamaktadır.

Elinizdeki kitap, daha önce yayınlanan Türk Olmak, Yunus’un Nefesi, Dikene Su Vermek ve Acı Poyraz isimli eserlerinde olduğu gibi, yazarın üslûbunu ve bakış açısını yansıtan kolay okunur, lirik denemelerden oluşuyor. Kitabın adı, Yahya Kemal'in bir şiirinden ilham ile konmuştur. Denemelerde milletimizin meziyetleri ve zaafları, yer yer özeleştiri şeklinde dile getirilmiştir. Çeşitli başlıklar altında yazılan yazıların, bir şekilde milletimizi ve insanımızı anlamaya yönelik olduğu görülecektir. Kısa denemelerden oluşan bu kitabın, öncekiler gibi, özellikle gençler tarafından okunmasını ve dile getirilen konular üzerinde düşünülmesi beklenir.

Kültür milliyetçiliğini savunma gücü olarak kullanamayan milletler, kültür emperyalizminin ağına düşer ve târih sahnesinden silinir. Ahmet Kabaklı Hoca, bu tehlikeyi görmüş, muallimlik yaptığı okullarda ve kurduğu Türk Edebiyatı Vakfı’nda kültür kavramının, insanlarımızın ayrılmaz bir cüz’ü olması için bütün gücüyle ve ömrü boyunca çalışmıştır. Elinizdeki kitap; hayatta iken Kabaklı Hoca’dan istifade etme imkânını bulamayanlar için rehber olma özelliğine sâhiptir.

Başta memleketi Erzincan olmak üzere Anadolu'ya mâl olan halk edebiyatı mahsullerini araştırmaya ömrünü vakfeden, bir yandan araştırmalarını yayına döken, diğer yandan bu sahada hizmet verecek talebeler yetiştirme sevdasıyla tutuşan, hepsinden de önemlisi araştırdığı kültürü bizzat yaşayan kıymetli bir şahsiyetti Nurettin Albayrak; sahada derleyen, kütüphanede araştıran, sınıfta öğreten, sahnede icra eden çok yönlü bir hoca, halis bir Anadolu beyefendisi...

Gerçi ilgisi, muhabbeti, tebessümü, cömertliği, iyi niyeti, öğrencisine sahip çıkan babacan ve samimi tavrıyla hafızalara çoktan kazınmıştı ama çalışmalarında kitabi olan, dillerdeki sözü kitaba döken, her derse kucak dolusu kitapla gelen, odasında kitaptan görünmeyen, hasılı kitapta fani olan Nurettin Bey Hoca'mızı yine kendisine yaraşır bir kitapla hatıralarda yaşatmak en münasibi olacaktı. Hayat yolculuğu, çalışmaları, alana yaptığı katkılar, yakınlarının şehadetleri ve ayrıca gerek dost gerekse talebelerine ait ilmî araştırmalar, bu hatırayı farklı yönlerden tamamlayan birer rol üstlendi. İki kapak arasında buluşan eş, dost, kardeş, arkadaş, hoca, talebe hep birden Albayrak'ın da en çok sevdiği türkülerden birini, Gevherî'nin "Dost bağının meyveleri erişti” mısraıyla başlayan şiirini akla getirdi. Bu ismi unvan yaparak biz de rahmetli hocamızın aziz hatırasına yaraşır bir dost bağı kurabilmiş olmayı temenni ediyoruz.

Mekânı Cennet olsun...

İnsan, her zaman bir arayış içindedir. Onu kuşatan maddî alemde kendi manevî dünyasını arayıştır bu. Yeryüzündeki tüm insanların sesleri ve parmak izleri nasıl birbirinden tamamen farklıysa karakterleri de öyledir. Bu nedenle arayış içindeki insanların kendini idraki ve dünyayı algılama biçimi olan semantik, şiirlerinde daha belirgin bir şekilde ortaya çıkar.

Türkiyeli okuyuculara takdim ettiğimiz bu kitapta Leyla Aliyeva’nın zengin edebî yaratıcılığının sadece bir kısmı yer almaktadır. Şiirseverlerin onu daha yakından tanıması için bu kitabın bir köprü -ünsiyet köprüsü- olacağını düşünüyoruz.

Beylekan’da bir Allah dostuna rast geldim. “Beni terbiye edip cehaletten kurtar!” dedim. Allah dostu cevap olarak: “Ey fakih! Git, toprak gibi tahammül et yahut ne okumuşsan hepsini toprağa göm!..” dedi.

Düşman, her yönden çaresiz kaldığı zaman dostluk göstermeye başlar. Ondan sonra dostlukla öyle işler yapar ki düşman yapamaz.

Bu kitap, Orhan Veli’nin seçme şiirlerinden oluşmaktadır. Kitabın ilk bölümünde Orhan Veli’nin daha önce Garip, Vazgeçemediğim, Destan Gibi, Yenisi, Karşı adlı kitaplarında yayımlanan şiirlerinden bazıları bir araya getirilmiştir. Kitabın ikinci bölümünde ise şairin kitaplarına girmeyen ve ölümünden sonra yayımlanan şiirlerinden bazıları yer almaktadır.

Türk Edebiyatı Vakfı, çocuk yayıncılığında nitelikli kitaplar yayınlamayı sürdürüyor. Yücel Feyzioğlu’nun kaleminden çıkan gönül coğrafyalarımızın masallarını çocuklarımızla buluşturuyor.

12 kitaplık “Türk Yurtlarından Kardeş Masallar” serisinin onikinci kitabı “Keloğlan ile Sihirli Lokma” küçük okurlarla buluştu. Yücel Kaya’nın nefis resimleriyle çıkan kitap Anadolu edebiyatının bilinen en yaygın çocuk masallarından biri. Kitap okul öncesi ile 1 ve 2’inci sınıflar için uygun…

Türk Edebiyatı Vakfı, çocuk yayıncılığında nitelikli kitaplar yayınlamayı sürdürüyor. Yücel Feyzioğlu’nun kaleminden çıkan gönül coğrafyalarımızın masallarını çocuklarımızla buluşturuyor.

12 kitaplık “Türk Yurtlarından Kardeş Masallar” serisinin onbirinci kitabı “Tuy Tuy Tupalak” küçük okurlarla buluştu. Yücel Kaya’nın nefis resimleriyle çıkan kitap Çuvaş edebiyatının bilinen en yaygın çocuk masallarından biri. Kitap okul öncesi ile 1 ve 2’inci sınıflar için uygun…

Türk Edebiyatı Vakfı, çocuk yayıncılığında nitelikli kitaplar yayınlamayı sürdürüyor. Yücel Feyzioğlu’nun kaleminden çıkan gönül coğrafyalarımızın masallarını çocuklarımızla buluşturuyor.

12 kitaplık “Türk Yurtlarından Kardeş Masallar” serisinin onuncu kitabı “Tavşan ile Aloş” küçük okurlarla buluştu. Yücel Kaya’nın nefis resimleriyle çıkan kitap Anadolu edebiyatının bilinen en yaygın çocuk masallarından biri. Kitap okul öncesi ile 1 ve 2’inci sınıflar için uygun…

Türk Edebiyatı Vakfı, çocuk yayıncılığında nitelikli kitaplar yayınlamayı sürdürüyor. Yücel Feyzioğlu’nun kaleminden çıkan gönül coğrafyalarımızın masallarını çocuklarımızla buluşturuyor.

12 kitaplık “Türk Yurtlarından Kardeş Masallar” serisinin dokuzuncu kitabı “Tuzaktan Kurtulmak” küçük okurlarla buluştu. Yücel Kaya’nın nefis resimleriyle çıkan kitap Türkmen edebiyatının bilinen en yaygın çocuk masallarından biri. Kitap okul öncesi ile 1 ve 2’inci sınıflar için uygun…

Türk Edebiyatı Vakfı, çocuk yayıncılığında nitelikli kitaplar yayınlamayı sürdürüyor. Yücel Feyzioğlu’nun kaleminden çıkan gönül coğrafyalarımızın masallarını çocuklarımızla buluşturuyor.

12 kitaplık “Türk Yurtlarından Kardeş Masallar” serisinin sekizinci kitabı “Keçi ile Kurt” küçük okurlarla buluştu. Yücel Kaya’nın nefis resimleriyle çıkan kitap Terekeme edebiyatının bilinen en yaygın çocuk masallarından biri. Kitap okul öncesi ile 1 ve 2’inci sınıflar için uygun…

Türk Edebiyatı Vakfı, çocuk yayıncılığında nitelikli kitaplar yayınlamayı sürdürüyor. Yücel Feyzioğlu’nun kaleminden çıkan gönül coğrafyalarımızın masallarını çocuklarımızla buluşturuyor.

12 kitaplık “Türk Yurtlarından Kardeş Masallar” serisinin yedinci kitabı “İncili Göz ile Sihirli Gül” küçük okurlarla buluştu. Yücel Kaya’nın nefis resimleriyle çıkan kitap Makedonya edebiyatının bilinen en yaygın çocuk masallarından biri. Kitap okul öncesi ile 1 ve 2’inci sınıflar için uygun…

Türk Edebiyatı Vakfı, çocuk yayıncılığında nitelikli kitaplar yayınlamayı sürdürüyor. Yücel Feyzioğlu’nun kaleminden çıkan gönül coğrafyalarımızın masallarını çocuklarımızla buluşturuyor.

12 kitaplık “Türk Yurtlarından Kardeş Masallar” serisinin altıncı kitabı “Han ile Yılan” küçük okurlarla buluştu. Yücel Kaya’nın nefis resimleriyle çıkan kitap Tatar edebiyatının bilinen en yaygın çocuk masallarından biri. Kitap okul öncesi ile 1 ve 2’inci sınıflar için uygun…

Türk Edebiyatı Vakfı, çocuk yayıncılığında nitelikli kitaplar yayınlamayı sürdürüyor. Yücel Feyzioğlu’nun kaleminden çıkan gönül coğrafyalarımızın masallarını çocuklarımızla buluşturuyor.

12 kitaplık “Türk Yurtlarından Kardeş Masallar” serisinin beşinci kitabı “Cömert Tavşan” küçük okurlarla buluştu. Yücel Kaya’nın nefis resimleriyle çıkan kitap Başkurt edebiyatının bilinen en yaygın çocuk masallarından biri. Kitap okul öncesi ile 1 ve 2’inci sınıflar için uygun…

Türk Edebiyatı Vakfı, çocuk yayıncılığında nitelikli kitaplar yayınlamayı sürdürüyor. Yücel Feyzioğlu’nun kaleminden çıkan gönül coğrafyalarımızın masallarını çocuklarımızla buluşturuyor.

12 kitaplık “Türk Yurtlarından Kardeş Masallar” serisinin dördüncü “Çatal Boynuz” küçük okurlarla buluştu. Yücel Kaya’nın nefis resimleriyle çıkan kitap Altay edebiyatının bilinen en yaygın çocuk masallarından biri. Kitap okul öncesi ile 1 ve 2’inci sınıflar için uygun…

Türk Edebiyatı Vakfı, çocuk yayıncılığında nitelikli kitaplar yayınlamayı sürdürüyor. Yücel Feyzioğlu’nun kaleminden çıkan gönül coğrafyalarımızın masallarını çocuklarımızla buluşturuyor.

12 kitaplık “Türk Yurtlarından Kardeş Masallar” serisinin üçüncü kitabı “Şaman Kurt ile Bilge Kurt” küçük okurlarla buluştu. Yücel Kaya’nın nefis resimleriyle çıkan kitap Hakas edebiyatının bilinen en yaygın çocuk masallarından biri. Kitap okul öncesi ile 1 ve 2’inci sınıflar için uygun…

Evliya Çelebi’nin büyük ‘Seyahatname’si, kültür tarihi ve medeniyetimiz açısından paha biçilemez bir değere sahiptir. Avrupa, Balkanlar, Kafkaslar gibi Osmanlı coğrafyası içinde kalan veya bu sınırların dışında bulunan medeniyetler hakkında verdiği bilgiler bakımından da son derece önemli bir başvuru kaynağıdır. Eser, sadece Evliya Çelebi’nin yaşadığı 17. yüzyıl Osmanlı toplumunun kültürel değerlerine değil, birçok farklı milletin birikimine de ışık tutmaktadır. Bu kitapta yer alan seçme metinlerde, ağırlıklı olarak İstanbul, Osmanlı ve Anadolu coğrafyası, kutsal mekânlar ve kişiler hakkında bilgiler yer almaktadır. Büyük Seyyah’ın üslubuna sadık kalınarak kitaba alınan metinlerin özellikle genç okuyuculara yeni ufuklar kazandıracağına inanıyoruz.

Stephen Leacock, “Mizah, yaşamı yorumlamanın bir şeklidir” der. Çünkü mizah hayatımızın her evresinde bize pozitif katkı sağlar. Peki, mizah nedir ve mizahı bu kadar önemli kılan nedir? Elinizdeki eserin odağında mizahın günlük durumlarda nasıl ortaya çıktığı ve ne şekilde belirlendiği, hangi işlevleri yerine getirdiği gibi sorunlar ele alınmaya çalışılmıştır. Özellikle edebiyat, sosyoloji ve psikoloji alanlarındaki çalışmalar multidisipliner bir bakışı mümkün kılmak amacıyla bir araya toplanmıştır. Şeyh Galib’den Reşat Nuri Güntekin’e, Nasreddin Hoca fıkralarından günlük siyasî mizaha kadar “gülme” eyleminin tarihî süreç içinde kazanmış olduğu farklı anlamlar edebî, felsefî ve sosyolojik çerçevede incelenmektedir.

Bir tarihçinin gözüyle edebî eserler, tarihi aydınlatmaları bakımından büyük önem taşırlar. Olayların canlı şahitliğini yapan bir yurttaşın kaleminden dökülenleri okumak, tarihî hadiselerin insanların zihinlerinde ne gibi etkiler bıraktığını anlamamızı sağlar.

Bu kitabımızda hayatını ve eserlerini Kırım'a adamış ünlü yazar Cengiz Dağcı'nın romanlarında Kırım Türklerinin XX. yüzyılda yaşadıkları, Sovyet baskısı, II. Dünya Savaşı'nın etkileri, 1944 Sürgünü ve SSCB'nin çöküşünden sonra vatana dönüş mücadeleleri, tarihsel perspektifle irdelenmiştir.

Savaş sonrası yazılarını Londra'da kaleme almak zorunda kalan ancak vatanını kalbinde yaşatan Kırım'ın ebedi sesi Cengiz Dağcı'nın eserlerinde Kırım tarihinin yansımaları, romanlarında anlattığı dönemin adeta fotoğrafını çekiyor ve arafta kalmış sürgün bir yazarın eserleri ışığında okuyucuya sunuluyor.

II. Dünya savaşında Sovyet ordusundan savaşa katılan ve Nazilere esir düşen Türk asıllı askerleri insanlık tarihinin en ağır trajedilerinden birini yaşadılar. Bunlardan biri edebi eserleri ve hayatı üzerine birçok araştırmalar yapılan yazar Cengiz Dağcı’dır. Bu kitap Dağcı’nın savaş sırasında yaşadığı inanılması güç olayları ele almaktadır.

Sovyet ordusu saflarında II. Dünya savaşına katılan Türkler çok çile çekmişlerdir. Savaş sırasında Nazilere esir düşen yüz binlerce asker çeşitli baskı ve zulme uğradılar, sağ kalabilenler Türkistan Lejyonerleri adı altında oluşturulan kıtalarda Sovyetler Birliği’ne karşı savaştırıldılar. Savaş bitti, ama onların çilesi daha bitmemişti. Vatanlarına dönenler “Bizde esir yok, vatan hainleri vardır” diyen Stalin tarafından idam ve sürgün gibi ağır cezalara çarptırıldılar.

Oysa, onların savaşta Nazilere esir düşmekten başka hiçbir suçları yoktu. Sovyetlerde kendilerini bekleyen kötü akıbete yakalanmak istemeyen on binlerce asker Avrupa’da mülteci statüsünde kalmak için her türlü çareye başvurdular. Böylece Gamalı Haç ve Kızıl Yıldız arasında kalan bu insanların çektikleri acı ölçüsüz olmuştur. Bu acıyı yaşayanlardan biri olan Cengiz Dağcı eserlerinde bunu tüm gerçeklikleriyle anlatmaya çalışmaktadır.

Beyaz Diş, Kuzey’in karla kaplı vahşi doğasında, soğuk ve açlıkla mücadele eden canlıların yaşama arzusunu, bir kurt kırması üzerinden ele alan etkileyici bir romandır. Gözlerini, annesiyle kaldığı küçücük bir mağarada dünyaya açan Beyaz Diş, gitgide genişleyen sınırlarında, zekası ve iç dünyasının derinliği sayesinde, hayatı öğrenerek ayakta kalma savaşı verir.

Etrafında olanları ilgiliyle takip edip kendisine dersler çıkaran bu yavru kurt, karşılaştığı kişiler ve yaşadığı olaylarla hamurunu şekillendirir. Onun için kötü başlayan hayat, vahşetin ve acımasızlığın sınırlarını zorladığında, Beyaz Diş de kendini korumayı ve tek başına hareket etmeyi öğrenir. Hiç tatmadığı sevgi ise ruhunun karanlıklara boğulduğu ve umut ışığının sönmek üzere olduğu bir anda çıkar karşısına. Katılaşmak üzere olan mayasına, iyiliğin son andaki bu dokunuşla Beyaz Diş, bu sefer de kalbinin hiç duymadığı seslerini dinlemeyi ve sevginin güvenli kollarına sığınmayı öğrenir.

Ziya Gökalp, edebiyat dünyamızda “Yeni Lisan” hareketi ile yepyeni bir yol açmasının yanı sıra düşünceleri ile de yeni bir medeniyet inşasının mimarlarından olmuştur.

“Altın Işık” adlı bu eseri onun, Türk çocuklarına ne kadar köklü bir kültüre sahip olduklarını hatırlatmak için yazdığı nadide kitaplarındandır. Aslında belli bir yaş grubuna değil, milletimizin bütününe yönelik didaktik çıkırımlar içermesi bakımından da dikkate şayandır.

Ahmet Kabaklı’nın on çocuk hikâyesi resimli roman olarak çocuklarımızla buluştu. Boz Atlı Hızır, halkımızın sevdiği millî ve manevî bir kahramanı anlatır. “İşte o Hızır bize zembil dolusu cicili bicili aldatmacalar değil ama ümit ve ferahlık getirirdi. İnanır ve bilirdik ki Hızır Aleyhisselâm bizi darda, yolda, karanlıkta bırakmaz. Hem öyle allı pullu esvaplarla, durup dururken bacadan inmezdi.”

Ahmet Kabaklı’nın on çocuk hikâyesi resimli roman olarak çocuklarımızla buluştu. Ay Tutmaca Oyunu, gök cisimleri üzerine bir efsaneyle başlayarak Ahmet Kabaklı’nın, Ay Hanım’ı tutmaya çalışan ve bunu oyun haline getiren çocukluk anısını içeriyor. “Ay Hanım, belki efsanesindeki gerçeği anlatmak için, bize kendini sevdiriyor, bize ‘Gel!’ ediyor fakat kendisini asla yakalatmıyordu.”

Ahmet Kabaklı’nın on çocuk hikâyesi resimli roman olarak çocuklarımızla buluştu. Altın Top, ülkemizin olağanüstü güzelliklerinden biri Buzluk’ta geçen Altın Top efsânesini anlatıyor. “Neydi bu Altın Top? İrade gücü, nefis terbiyesi zayıf olanlara, mavilikler ortasında kurulmuş sapsarı büyülü bir tuzak mıydı?”

Bu eserde yer alan yazılar, Ahmet Kabaklı Hoca’nın gönül dünyasına dokunmayı arzulayan yazılardır. Eserde Kabaklı’nın nesnel bir biyografisinden ziyade, ruh dünyasının yansımaları ele alınmaktadır. Okuyanlar, kitabın sayfaları arasında bizim gibi yaşayan, üzülen, sevinen, çırpınan, fikirleri ile gençlere yol göstermeye çalışan bir vatan ve millet sevdalısı ile karşılaşacaklardır.

Kitap iki bölümden oluşmaktadır:

İlk bölümü, Kabaklı Hoca’nın hayatı, ruh dünyası, kişiliği-mücadelesi, fikirleri, gazete yazarlığı, sığınakları-kaynakları, Türk Dünyası ile bağları ve eserleri hakkında kaleme alınan yazılar oluşturuyor.

Eserin ikinci bölümü, Kabaklı Hoca’nın yazı ve şiirlerinden yapılmış kronolojik seçmelerden meydana geliyor. Yazı Güldestesi ayrımında, onun ilk yazısından son yazısına kadar nesirlerinden yapılmış seçmeler toplanmıştır. Şiir Güldestesi, Hoca’nın şair tarafını yansıtmaktadır. Kitabın sonunda yer alan Söz Güldestesinde, Ahmet Kabaklı Hoca ile yapılmış iki konuşma ve Türk Edebiyatı dergisinin 200. sayısına ulaşması dolayısıyla yapılan bir açık oturum yer alıyor.

Mevlânâ denince ilk akla gelen eseri Mesnevî’dir. Onun Dîvân-ı Kebîr'i içinde yer alan rubâîleri pek az kişi tarafından bilinir. Oysa iki binin üzerindeki rubâîsiyle Mevlânâ Şark İslâm edebiyatının en büyük rubâî şairlerinden biridir. Onun rubâîleri halkın gözüne perdeli olan Hakk'ın güzel isim ve yüce sıfatlarının bin bir zâviyeden gösterildiği bir tevhid güzergâhıdır. Mevlânâ rubâîleri her adımda hakîkate dair yeni bir tespit, yeni bir renk ve yeni bir mânâya işaret eder. Bu rubâîlerde coşku ve temkin, birbiri üzerine basarak ilerler ve temkin, coşku hâlinin ifade sınırlarını Hallac-ı Mansur gibi aşmasına izin vermez. Mevlânâ rubâîlerde yarı esrik bir coşkuyla başlayan üslûbunu, dâima akıl ve ayıklık eşiğinde bırakır. Bu eşikten sonrasını ancak hislerden gizlenmiş o büyük lisanı bilenler çözebilir.

Yunus Emre denildiğinde aklımıza hemen onun şairliği, asırlardır öneminden, canlılığından hiçbir şey kaybetmeyen şiirleri gelir. Ama onu sadece bu sıfatla anamayız. O, şairliğinin yanında bir derviş, yaşadığı dönemin zor şartlarında insanları aydınlatmış bir gönül eri, İslâm ve tasavvuf düşüncesini geniş kitlelere anlatan bir düşünce insanı, bir eğitimci, Türkçe’yi bir edebiyat ve medeniyet diline dönüştüren bir dil ustası olarak da görülmelidir.

Bu kitap, Yunus Emre’yi gençlere daha iyi tanıtmak için bir rehber niteliği taşımaktadır. Seçilen şiirler günümüz Türkçesine yakınlaştırılmaya çalışılmıştır. Kitabı hazırlarken sadece şiir örnekleri sunulmamış, şiirlerin ana temaları hakkında da kısa bilgiler verilmiştir.

Bin bir haneli bir antik şehirdir Mesnevî. Bu lâmekan şehrin sırça sarayları, geniş meydanları, çiçekli bahçeleri yanında; karmaşık yolları, çıkmaz sokakları, karanlık dehlizleri vardır. Kuş dili konuşulur bu şehrin çarşılarında, aşkın dili konuşulur. Remizlerle, sembollerle doludur bu dil, tercümansız anlaşılmaz ve kılavuzsuz, rehbersiz gezilmez bu şehrin sokaklarında...

Bu konuda yorulmuş gönül ehli edebiyatçılar, Mesnevî’yi şerh ederek o mübarek iklimden bizi de haberdar ediyorlar. Tasavvuf denen bu sırlar âleminin kapısını aralayarak çoraklaşan gönüllere Mevlânâ, Yunus Emre, Hacı Bayram, Hacı Bektaş ikliminden mânâlar, hazlar taşıyorlar. Berhudar olsunlar.

- Şair / Yazar Ali Akbaş

Çocuklarımız temel değerleri artık yabancı serüvenleri okuyarak tanımayacak… Yardımlaşmayı, fedakârlığı, mutlu olmayı, hoşgörüyü çocuklarımıza Mutlu Ördek Papi öğretecek.

Çocuklarımız temel değerleri artık yabancı serüvenleri okuyarak tanımayacak… Yardımlaşmayı, fedakârlığı, mutlu olmayı, hoşgörüyü çocuklarımıza Mutlu Ördek Papi öğretecek.

Çocuklarımız temel değerleri artık yabancı serüvenleri okuyarak tanımayacak… Yardımlaşmayı, fedakârlığı, mutlu olmayı, hoşgörüyü çocuklarımıza Mutlu Ördek Papi öğretecek.

Çocuklarımız temel değerleri artık yabancı serüvenleri okuyarak tanımayacak… Yardımlaşmayı, fedakârlığı, mutlu olmayı, hoşgörüyü çocuklarımıza Mutlu Ördek Papi öğretecek.

Türk Edebiyatıdergisinin 50 yıllıkarşivinden Mehmet Âkif Ersoy ve İstiklâl Marşı ile ilgili yazılardan derlenen ve tıpkı basım olarak hazırladığımız kitabımız okuyucularla buluşuyor...

Hazırlamış olduğumuz bu kitapta, Mehmet Âkif ve İstiklâl Marşı’na dair 111 metin yer almaktadır. Bu yazıların bir kısmı araştırma-inceleme, bir kısmı alıntı, röportaj ve değerlendirme niteliğinde yazılardır. Bunlara vakıf bünyesinde yapılan açık oturum, panel ve konferans metinlerini ve forum nitelikli metinleri de ekleyebiliriz. Dergide bu çerçevede yayınlanan ilk metin, Şükrü Elçin tarafından kamu oyuna takdim edilen Mehmet Âkif’e ait bir mektuptur. Son metin ise yakın zamanda Mehmet Âkif’edair bir monografi kaleme alan Âlim Kahraman ile yapılan röportajdır.

Dergimizin arşivinde yer alan bu 111 metinde yakın tarihimizin büyük sanatkâr ve ilim adamlarının imzası vardır. Bu isimlerarasında Peyami Safa, Erol Güngör, Cemil Meriç, Mehmet Kaplan, Ahmet Kabaklı, Osman Yüksel Serdengeçti, Ayhan Songar, Necmettin Hacıeminoğlu, M. Ertuğrul Düzdağ, Muharrem Ergin, Beşir Ayvazoğlu ve BirolEmil’i sayabiliriz.

Mönke Biy, tahminen 1675 yılında, bugün Aktöbe bölgesi olarak bilinen, Şalkar yakınlarında doğmuştur. Yaşadığı dönemde Biy olarak halkı yönetmiş ve geleceğe ilişkin tahminleriyle halk arasında Evliya Mönke olarak anılmıştır. Kâhin denilecek kadar ileri görüşlü olan Mönke Biy, istikbâle ait düşüncelerini şiirlerle veya şiirsel bir dil ile ifade etmiştir. Onun sözleri halk arasında darb-ı mesele dönüşmüş ve yüzyılları aşıp bugünlere kadar gelmiştir...
Bey yozlaşacak kadı azacak,
Mal artacak biçareler bezecek.

“...Bu eserde yer alan hikâyeler; yirminci yüzyılılın son çeyreğinde, hür dünyanın gözleri önünde, üstelik de tarihin canlı olarak kaydettiği en kanlı katliamlardan biri olan ”Hocalı Soykırımı”na maruz kalan; Ermenistan’ın, Azerbaycan topraklarının yüzde yirmisini işgal etmesi nedeniyle, binlerce yıllık ata yurtları Dağlık Karabağ’dan; Şuşa, Hankendi, Kelbecer, Laçin, Zengilan, Cebrayıl, Gubadlı, Ağdam ve Fuzulî’den göçe zorlanan, sürgün edilen; bugün dahi kendi evine dönemeyen ve sürgün hayatı yaşayan bir milyon Azerbaycan Türk’ünün yaşadığı insanlık dışı “vahşetin” edebiyata ve bu yolla da ebediyete yansıyan yüzüdür...”

Bu roman hem Ermenilerin yüz üç yıl önce Bakü’de Azerbaycan Türklerine karşı işledikleri cinayetlere tutulan bir ayna hem de hâlen devam eden Karabağ meselesindeki anlaşmazlığın adaletli şekilde halledilmesi için yürütülen informasyon ve propaganda savaşında kullanılabilecek etkili bir silah niteliğindedir...

Kamal Abdulla
Azerbaycan Halk Yazarı

Türksoy 2020 yılını Abay Yılı ilan etmişti. Türk Edebiyatı Vakfı olarak Kazakistan Cumhurbaşkanlığı himayesinde Ulttık Avdarma Bürosu ile birlikte yürüttüğümüz bir proje çerçevesinde Büyük Kazak düşünür-şair ve yazar; çağdaş Kazak Edebiyatının banisi “Abay Kunanbayulı’nın tüm eserlerini Türkçeye çevirerek yayımladık. Bugüne kadar Abay’ın en kapsamlı çevirisi olan bu eserde daha önce hiç yayımlanmamış şiirleri ve denemeleri de yer almaktadır.

Sultanahmet’te sabah namazı da bitti… Hoca Efendi o yanık sesiyle “Kur’an-ı Kerim” tilavetinde… Berat Gecesi’nin sabahı da kendisi gibi güzel geliyor, şafak söküyor Sultanahmet’te… Ya Doğu Türkistan’da, Kerkük’te, diğer esir ve mazlum Türk ve Müslüman diyarlarında nasıl sabah oldu acaba? Kaşgar’da İdgâh Camii’nde kandilleşen gönüller “azatlık” dileyebildiler mi Hüda’dan? Selam olsun Ay Yıldızlı “Albayrak”tan, Ay Yıldızlı “Gökbayrak”a! Selam olsun Doğu Türkistan’da doğacak ve “Kendi Gökkubbemiz”i saracak nurlu şafaklara!

Edebiyat-sinema ilişkisinin ülkemizdeki başlangıç tarihi, sinemanın Osmanlı coğrafyasında tanınmaya başladığı 19. yüzyıl sonlarına tesadüf etmektedir. İlk sinema gösterimlerine iştirak eden edebiyatçıların anlatıları, bu alandaki ortak tarihsel hafızanın oluşumunu ve sonraki kuşaklara aktarımını mümkün kılan başlıca kaynaklardır. Sinemanın Türkiye’deki ilk alımlayıcıları olan şairler ve yazarlar, döneme ilişkin müşahedeleriyle ülkemizde edebiyat-sinema ilişkisinin başlangıç evrelerine ışık tutan öncü isimler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu ilişki ilerleyen zamanlarda giderek gelişecek; uyarlamalar, sanatkârların konuya ilişkin görüşleri, eleştiriler ve kuramsal tartışmalarla hacim kazanacaktır. Ancak farklı eğilim ve görüşlerin temsilcileri durumundaki edebiyatçıların etkinlikleri, edebiyat ile sinema arasındaki karşılıklı etkileşim ilgisinin merkezinde yer almayı sürdürecektir.

Bu çalışma, edebiyat-sinema etkileşiminin ülkemizdeki gelişim seyrinin, edebiyatçı perspektifinden okunmasını amaçlamaktadır. Söz konusu amaç doğrultusunda Samipaşazade Sezai’den Halide Edip Adıvar’a; Ahmet Haşim’den Necip Fazıl Kısakürek ve Nazım Hikmet’e; Peyami Safa’dan Ahmet Hamdi Tanpınar ve Attila İlhan’a, Türk edebiyatı tarihinin önde gelen şahsiyetlerinin bu süreçteki rolleri ve konuya yaklaşımları ayrıntılı bir biçimde incelenmiştir.

Abuzar Turan’ın “Zafer Nağmesi” adlı poeması aslında mahiyetine göre de 2. Karabağ Savaşı’ndaki büyük zaferimizi terennüm eden mükemmel bir nağme-poemadır. Azerbaycan edebiyatı tarihinde farklı tarihî ve edebî şahsiyetlere poema ithaf etme geleneği olsa da Abuzar Turan geleneği tekrar etmeden, orijinal bir üsul seçerek Vatan Muharebesinin Muzaffer Âli Baş Komutanı, Azerbaycan Cumhuriyetinin Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in bu tarihî zaferin kazanılmasındaki emsalsiz hizmetlerini, yürüttüğü başarılı ve amaca yönelik dış siyaset sayesinde tam ve ebedî müttefikimiz statüsü kazanan Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Pakistan İslam Cumhuriyeti Başbakanı İmran Han Ahmed Niyazi’nin işbirliğini ve her üçünün ittifakını dikkat merkezine çekerek, kaleme alınan tarihî hadisenin derin mahiyetini geniş perspektifte dile getirmiştir.

Kamal Abdulla’nın destana, mite bakışı kapsayıcı olduğu gibi dile bakışı da kapsayıcı idi. Kelimeyle değil, kelimelerin bir araya gelmesiyle, sentaksla uğraşıyordu. Hayat binlerce ve milyonlarca insanın birbirleriyle kurduğu ilişkilerle vardı. Dil de öyleydi, binlerce, yüz binlerce kelimenin birbirleriyle kurduğu ilişkiler sayesinde vardı. Kelimeler tek başlarına, donmuş vahitler değildi; canlı ve hareketli idiler; elleri kolları vardı ve birbirlerine tutunuyorlardı. Azerbaycan halk danslarında olduğu gibi bazen birbirlerine paralel tutunuyorlardı, bazen de karşı karşıya gelip birbirlerine göz süzüyorlardı. Dil de hayat gibi böyle bin bir çeşit ilişkiden oluşuyordu ve Kamal Abdulla işte bu ilişkilerin peşindeydi. Araştırmalarında da, roman ve hikâyelerinde de…