Bu kitapta yazarın son yıllarda Baykuş Felsefe Yazıları Dergisi, Yeditepe Felsefe, Evrensel Kültür dergilerinde yayımlanmış yazıları ile sempozyumlarda, kongrelerde sunmuş olduğu bildiriler, vermiş olduğu konferansların metinleri, birkaç bağımsız yazısı ve bir ansiklopedide yayımlanmış olan filozof portreleri yer almaktadır. Kitap, yazarın Kavramlar ve Tarihleri adıyla yayımlanmakta olan kitap dizisinin üçüncüsü olarak sunuluyor.

"Yedi bölümlük bu büyük deneme, pek çok bakımdan alışılmadık, hatta benzersiz bir kitaptır. Bu kadar genç bir yazarın, tabu olmuş, neredeyse peygamber sayılmış ve bazı çevrelerce etrafına bir esrar perdesi çekilmiş bir adamı, hakkında söz etmemeye sanki yemin etmiş bir küçük sırdaşlar grubu dışında kişiliği bilinmeyen bir adamı, böylesine teşrih masasına yatırdığı bir başka örnek yoktur. Hühnerfeld, büyük bir açıklık ve açık sözlülükle, filozofun kendi ‘varolana atılmışlığı’nı, yani kişiliğini, sıkı bir şekilde gizli tutulmuş olan biyografisini deşerek sergiliyor. Kitap kutsal olana saygısızlık etkisi bırakıyor ve 1930’lu yılların Heidegger’ini gözümüzün önünde bir skandal figür haline getiriyor. Yazar fırsat buldukça büyük adlara saldıran şöhret düşkünü düzeysizler gibi yapmıyor bunu asla. Keyfi ve öznel davranmıyor. Heidegger’in felsefesi ve kişiliği hakkında sahip olduğu temelli bilgilere dayanarak, Karaorman’ın efsanevi adamına duyulan saygının kaybolmasına yol açıyor. Benzersiz olan bir başka yön, yazarın bu işe, popülist niyetlerden arınmış bir şekilde, hiçbir desteği olmaksızın, Heidegger’in sekter yandaşları karşısına tek başına çıkma cesaretini göstererek girişmiş olmasıdır. Üstelik Hühnerfeld, zamanımızın bu karanlık filozofunu açık bir dille, filozofa nispet yaparcasına rahat okunan satırlarla yorumlama başarısını gösteriyor."

Bu yapıt, dil ile kültür arasındaki bağlantıyı araştıran ve sistemli bir dil felsefesini kuran filozof Wilhelm von Humboldt üzerine Türkçe’de bu denli kapsamlı bir biçimde gerçekleştirilmiş tek araştırmadır. Humboldt dilin düşünceyi yaratan bir etkinlik olduğunu öne sürmüş ve dili insan tarihinin başlıca yaratıcı güçlerinden biri olarak görmüştür. Ona göre dille yaşam, dille tarih ayrılmaz kavramlardır. Dilde bulunan "yaratıcı ilke" dille birlikte düşünceyi de geliştirir. Bu ilkenin durması, dildeki kültür başarılarının da durması demektir. Bu kitapta Humboldt’un çeşitli ulusların dillerini ve kültürlerini inceleyen araştırmaları, özellikle dil-düşünme, dil-tarih, dil-kültür bağlamı içinde ele alınmıştır.

"Masallardaki canavarlar, insansı yaratıklar ve bildiğimiz şeylere benzemeyen yabancı yaratıklar, tıpkı bizim vadimize tutulmuş birer ayna olan en yakın yabancı vadi gibi, masalı üreten, dinleyen, yeniden üreten insana tutulmuş birer aynadır.”

Düşler, fantazyalar ve kahramanlık anlatılarına açılan bir kapı olan Çağdaş Fantazya, Ünsal Oskay’ın alt metin okumalarıyla bilim ile bilim dışı ayrımını muğlaklaştırıyor.

“Çağdaş Fantazya, konusunda Türkiye’de bir ilk. Edebiyat teorisinin, sanat ve iletişim sosyolojisinin, Marksist teorinin terimlerini alıp popüler kültüre, bilimkurguya, korku ve gerilim sinemasına uyguluyor. Ve bunu (hiç utanmadan ve sıkılmadan) 1983’te yapıyor. Herhalde böyle bir cesareti ancak Ünsal Hoca gösterebilirdi.”

- Bülent Somay

Max Weber, bilim insanı olarak tarihçi, hukukçu, ekonomist, dinbilimci, siyaset bilimci ve nihayet sosyolog kimlikleriyle, sözcüğün tam anlamıyla "çok yönlü" bir kişidir. Bunların yanı sıra o, "bilgi" ve "bilim" üstüne sürekli düşünen, özellikle "kültür (tin) bilimleri"nin (pozivitist etkilerle bizde yerleşmiş olan adıyla, "sosyal bilimler"in) felsefi temellerini sürekli sorgulayan bir filozoftur da. O, bu filozof kimliğiyle, sosyolojinin yüzyılımızdaki kurucularından birisi olmuştur. Onun yüzyılımızın başında temellerini attığı "anlamacı sosyoloji"si, "sosyal bilimler"deki bunalımın etkisiyle, son onyıllarda yeniden ilgi odağı haline gelmiş bulunuyor. Bu kitap, bilgi ve bilim filozofu Max Weber’i ve onun bu kimliğiyle sosyolojiyi temellendirişini ele almaktadır. Kitapta Max Weber’in bilim anlayışı, onun "doğa bilimleri" ile "kültür bilimleri" arasında yapmış olduğu ayırım. Yeni Kantçı felsefeden (özellikle Rickert’ten) ve hermeneutik geleneğinden (özellikle Dilthey’dan) aldığı etkiler doğrultusunda irdelenmekte ve onun "özgür bilim" anlayışının, Batı’da ve bizde yaygınlık kazanmış ve bir ara neredeyse resmileştirilmiş olan pozitivist, yapısalcı, işlevselci vd. bilim anlayışları karşısındaki özel ve özgün niteliğini vurgulanmaktadır.

"Öğretmenim olan bu filozofu tanımak bana mutluluk vermiştir. Öyle inanıyorum ki o, gençlik yıllarında da, saçlarına akların en çok doluştuğu yaşlılık yıllarında da, kendisine hep eşlik eden neşeli bir gençlik tazeliğine sahipti. Onun düşünceler inşa eden alnı, gölgesiz bir kişilik saydamlığının ve dostluğun yansıdığı yerdi. Dudaklarından derin düşünceler dolu sözler dökülürdü. Bu sözler latife, şaka hiciv doluydu ve onun öğretici dersleri sonradan daima sohbet konusu olurdu. O Leibniz’i, Wolff’u, Hume’u aynı canlılıkla tartışır ve Kepler, Newton gibi fizikçilerin bulduğu doğa yasalarını ele alırdı. Bunun yanı sıra, o zamanlar yayımlanmış olan Rousseau’nun kitaplarını, ‘Emile’i ve ‘Heloise’ı ele alıp işlerdi. O tüm bunları doğanın keşfi bakımından değerlendirir ve sağlam bir doğa bilgisi ve insanların ahlaksal değeri açısından bunların ne ifade ettiklerine değinirdi. İnsanlık tarihi, uluslar tarihi, doğa tarihi, doğa öğretisi, matematik vedeney, onu sonuçları yaşamına kattığı kaynaklardı. Onun için bilinmeye değmez hiçbir şey yoktu; hiçbir entrika, hiçbir sahtekarlık, hiçbir önyargı, hiçbir kişisel garez; evet bunların hiçbiri, onun için doğruluğun ortaya çıkarılıp aydınlatılması karşısında en küçük bir uyarıcı güce sahip değildi. O daima özgür düşünceyi canlı tutmak ister ve buna çabalardı. Despotizm onun duygu dünyasına yabancı bir şeydir. Büyük bir şükran ve saygı ile andığım bu adamın adı Immanuel Kant’tı"