"Bir yazarla bu kadar uğraşırsanız, o yazar Meclis kadar büyür..." Ben Milletvekili İken, Çetin Altan’ın kaleminden, Türkiye’de yükselen demokratik hareketlerin 1965 seçimlerinde Türkiye İşçi Partisi ile Büyük Millet Meclisi’nde temsil hakkını bulmasıyla başlayan "hareketli ve hararetli" bir dönemin "anbean" belgesel tanıklığı. "Rejim" ve "Bağımsızlık" tartışmaları ve milletvekili anekdotlarından Aitan’ın dokunulmazlığının kaldırılması için yapılan oturumdaki konuşmasına, Ben Milletvekili İken, 35 yıl öncesinin Türkiye’sinden bugüne nelerin değişip nelerin asla değişmediğine bakmamız İçin yayımlanıyor...

Çetin Altan’ın her romanı bir olaydır. Viski bu olayların belki de en önemlisidir. Çünkü yazar bu eserinde ilerici bir Türk aydınının sorunlarını ve çevresini acımasız bir gözlemcilikle gün ışığına çıkartmakta; anlayışsızlığın ve kabalığın kol gezdiği bir ortamda, en ufak bir uyanıklığın ne tür kuşku ve tehditlere boğulmak istendiğini bütün çıplaklığıyla ortaya koymaktadır. Viski, acı gerçekçiliği kadar, ince duyarlığı, olayları ve insanları sergileyişi, yeni ve alışılmamış değerlendirmeleri gerçekleştirişiyle de önem kazanmakta. Çetin Altan’ın öteki romanları arasında olduğu kadar genellikle Türk romanında da kendisine özel bir yer ayırmaktadır. "Çetin Altan’ın Fransa’da çıkan üçüncü romanı... Viski’de "hayır dediği için her gün linç edilen bir insanın çok değişik öyküsüyle, baskılı bir toplumun derinlikleri anlatılıyor. Altan’ın çarpıcı bir yapıtı..." -Baure Marie Lapouge (La Quinzaine Litteraire) "Acıyla mizahı karşı karşıya getirme ustalığına sahip bir yazarın romanı..." -Guy Le Clec’h (Le Figaro) "Burada da okunması gereken değişik boyutlarda bir kalem..." -Françoise Wagener (Le Monde)- "Viski güzel ve cesur bir roman.." -L’Unite-

Osmanlı döneminde kullar, anadillerini yazmaya beceremezlerdi. 2000 yılında -üst düzey kadroların önemli bir bölümü de dahil- anadilini doğru dürüst yazmayı becerebilenlerin oranı ne kadardır dersiniz? Osmanlı döneminde kul yığınlarının tipik özelliği köylü ve mesleksiz oluşlarıydı. 2000 yılında nüfusun yüzde kırk altısı hala köylü değil mi? Gerçek bir meslek sahibi vatandaş sayısı ise, sadece 100 bin kadar... Tarihin, ilerde piyade neferi olacak gençleri yüreklendirmek için bir propapaganda aracı olarak kullanılmasına artık bir nokta koymak gerekir. Objektif bir tarih bilincini yaygınlaştırmanın başka yolu yoktur çünkü. Bu kitapta Osmanlı İmparatorluğu’nda hüküm sürmüş sultanları ve kullarını, resmi tarihten çok farklı bir biçimde ama gerçek yüzleriyle tanıyacaksınız.

Enseyi karartmayın, çünkü hiç kuşkusuz Türkiye de günden güne daha hızlı değişecektir. 1902 Türkiye’siyle bugünkü arasındaki farkın, bin kat daha afallatıcısı yaşanacaktır 2102’de... Çünkü 2 saatte gidilemeyen yeri kalmayacaktır. Dünyanın ve uzay tatilleri çoktan başlamış olacaktır. Lütfen "100 yıl sonrasından bize ne?" demeyiniz; tıpkı "100 yıl öncesinden bize ne?" de, dememeniz gerektiği gibi; madem çocuklarınızın çağdaş bir dünya ile bütünleşerek yaşlanmasından yanasınız... Ve unutmayın; ne geçmişi, ne geleceği önemsemeden; günü gününe yaşamaya kalkmanın daima bir bedeli vardır.

İki milyon yıllık bir geçmişi olduğu söylenen insanoğlu, arz yuvarlağı üstünden gelip geçerken, değişik düzeylerde ve değişik koşullanmalar içinde yaşadığı "hayat"ı; hem anlamaya hem de anlatmaya çalıştı durdu. Bu tür uğraşların binlerce yıldan bu yana en tepeye çekilmiş bayrağıdır tiyatro... Neden bu tepeye çekilmiş bayrağıdır? Hem insanı, hem de onun hayat ortamını, sahne üstünde ve ramp ışıkları altında, beyinsel bir mimarlıkla kendi isteğine göre yeniden yapılandırdığı için... Çağdaş uygarlık dediğimiz, insanlığın günümüzdeki gelişmişlik düzeyinden, tüm geçmişiyle tiyatro sanatını çıkardığımız zaman geriye ne kalır bilir misiniz? İnsanlık dünyasından tüm aynaları çıkardığımız zaman geriye ne kalırsa o...

Romanlar, polisiye öyküler, oyunlar... Köşe yazıları, portreler, taşlamalar, gezi yazıları, anılar... Hem eski kuşak fıkra yazarlarından süzülen bir lezzet ve incelik, hem "şeytan"ca bir bakış ve enerji dolu bir dille yazıya vurulan kişisel damga = Çetin Altan. Seçmeler mantığıyla hazırlanan bu kitapsa, imzasının ilk yayınlanışının 60. yılında bu 75’lik delikanlı için 75 parelik bir kutlama. Dünyada Bırakılmış Mektuplar, hem tiryakileri, hem de yeni okurları için bir Çetin Altan Kılavuzu.

Düş kurmak, düş yaratmak... Asurluların diş ağrısı duası... Fal... Ataomdan etkilenmeyen tek yaratık: Akrep... Pastırmayı düşünmenin derinliği... Nohutlu pilav.. Fritöz... Çetin Altan bu yazılarında, binlerce yıldır insanoğlunun aklını kurcalayan en çetin sorularda gezinirken, yaşamın sıradanmış gibi görülen ayrıntılarını da ihmal etmiyor; yaşam zevkinin boyutlanıp zenginleşmesinin asıl bu ayrıntılarda gizli olduğunu inanıyor çünkü... Bir yazı ustasıyla buluşmak için, işte bir fırsat daha!..

“… 1459’dan 1821’e kadar üç yüz altmış sekiz yılda idam edilmiş kırk dört vezir-i azamın acıklı ve kanlı anılarını, tarihin kalın toz yığınları altından şöyle azıcık silkeleyerek çıkarmaya çalıştık…

Şehzadeler, şeyhülislamlar, yeniçeri ağaları, hasodabaşılar, bostancılar ve sarayların kuytularında durmadan birbirlerinin kuyularını kazmış olanların tümü de kitap raflarından uzanmış,el sallıyor gibiydiler.

Kaç yüzyıldan beri uyuyup durdukları mezarlarından, sağ oldukları günlere doğru yapmaya çalıştığımız bu ortak yolculuk artık hiçbirinin yanıt veremeyeceği küçücük bir soruyla yeniden geçmişe karışıyor.

‘Değer miydi?’”
Çetin Altan, tarihimizin karanlıkta bırakılmış bir başka yüzünü, Osmanlı’da işlenen siyasi cinayetleri Tarihin Saklanan Yüzü ’nde anlatıyor.

Daha önce yayımlanan İdam Edilen 44 Vezir-i Azamın Dramı, Öldürülmüş Şehzadeler ve Devrilmiş Padişahlar adlı kitapları tek bir başlık altında toplayan bu kitap, şimdiye dek su yüzüne çıkarılmak istenmemiş cinayetlerin insanı dehşete düşüren kanlı bir antolojisidir.

“İsterdim ki, Türk yazarlarının bir tefrika halinde kuşaktan kuşağa uzayıp giden kahırlı öyküsüne çoktan bir ‘son’  sözcüğü yazılmış olsun. Ama bunu yazmak için bütün ömürlerini gerçek bir özgürlüğün savaşına adamış olan kalemler şimdiye dek ‘Devamı var’ı silemeden ayrıldılar dünyadan.”

88 yıllık yaşamında edebiyatın her alanında kaleme aldığı eserlerle silinmez bir iz bırakan usta yazar Çetin Altan’ın yaşamından derin izler taşıyan romanı Büyük Gözaltı, 1973’te Orhan Kemal Roman Ödülü’nü kazanmış ve birçok dile çevrilmiştir. Bir Fransız eleştirmene göre, “Kişisel bir serüvenin ötesinde, her çeşit baskıya özel bir eğilimi olan bir toplumun öyküsüdür. Türk toplumunun bunalımını saptayıp aktaran, toplumsal yönlerinin zenginliği ve roman mimarisinin sağlamlığı ile dikkat çeken bir eserdir bu.”

12 Mart sonrasında yayımlanan ilk 12 Mart romanı olma özelliği taşıyan Büyük Gözaltı, toplumdaki sindirilmişlik ve korkuyu derinlemesine işlemektedir.