Refik Halit Karay, Anadolu yaşamını anlatan öyküleri ile tanınmaktadır. Romancı, öykü yazarı ve gazetecidir. Kurtuluş savaşına karşı tutumu ile vatan haini damgası yemiş ve yıllarca sürgün edilmiş bir yazardır. ‘Cem’ ve ‘Kalem’ mizah dergilerinde takma lakap ile siyasi mizah yazıları yazmıştır. Bu yazılarda kullandığı Kirpi lakabından ötürü herkes onu kirpi lakaplı yazar olarak da bilinmektedir. Galatasaray Lisesi mezunu olan yazar Maliye nezaretinde kâtip olarak da çalışmıştır. 1912 yılında ittihat ve terakkinin istenmeyen listesine girerek, sinop başta olmak üzere pek çok yere sürgüne gönderilmiştir.
Refik Halit Karay Hayatı
Refik Halit Karay 15 Mart 1888 de İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Bolu Mudurnu’dan İstanbul’a göçen Maliye başveznedarı Mehmed Halit Bey'in oğludur. Annesinin adı Nefise Hanımdır. Refik Halit Karay hayatı, istiklal savaşı aleyhine yazdığı yazılar nedeni ile hep sürgün vaziyette geçmiştir. Refik Halit Karay kısaca ‘Yüzellilikler’ listesi olarak bilinen istenmeyen kişiler listesinde yer alması nedeni ile Sinop, Çorum, Bilecik ve Ankara’da sürgün hayat sürmek zorunda kalmıştır. Galatasaray Sultani Mektebi mezunu yazar, bir dönem hukuk fakültesinde öğrenim görmüştür. Yazar ayrıca Robert kolejinde Türkçe öğretmenliği de yapmıştır.
Refik Halit Karay Nerelidir?
Bolu ili Mudurnu ilçesinden göç eden bir ailenin çocuğu olan yazar İstanbul ilinde dünyaya gelmiştir. Yazar baba tarafından Bolulu anne tarafından ise Kırımlıdır.
Refik Halit Karay Kaç Yaşında Vefat Etti?
Refik Halit Karay 18 Temmuz 1965 yılında geçirdiği bağırsak kanseri ameliyatı sonrası 77 yaşında İstanbul’da vefat etmiştir.
Refik Halit Karay Mezarı Nerededir?
Türk edebiyatında Kirpi lakaplı edebiyatçı olarak bilinen Refik Halit Karay’ın mezarı İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığında bulunmaktadır.
Refik Halit Karay Hangi Edebi Akımdan Etkilenmiştir?
Refik Halit Karay hangi akım etkisinde kaldığı ve ne türde eserler kaleme aldığı okurları tarafından merak edilmektedir. Bu sorulara cevap olarak, yazar realizm ve natüralizm akımlarından etkilenmiştir yanı verilmektedir. Eserlerinde daha çok realist akımının izleri görülmektedir. Bunun ilk örneği ise yazdığı Memleket Hikâyeleri eseridir.
Refik Halit Karay Sanat Anlayışı Nedir?
Refik Halit Karay eserleri o döneme kadar ele alınmayan konulardan oluşmaktadır. Bu konular konuşma diline ait tüm sözcükler doğallık içerisinde anlatılmaktadır. Fecr-i ati topluluğu mensubu olan yazar sanatın şahsiliği fikrini savunmaktadır. Edebiyatla halkın aydınlatılması fikrini benimsemektedir. Yazara göre sanatın halka karşı sorumlulukları vardır.
Refik Halit Karay Hangi Dönem Yazarıdır?
Refik Halit Karay Osmanlı devletinin son yıllarında ve Türkiye cuhhuriyeti’nin kurulduğu yıllarda yaşamış edebiyatçılardan biridir. Bu kapsamda yazar Refik Halit Karay Cumhuriyet dönemi yazarı olarak anılmaktadır.
Refik Halit Karay Edebi Kişiliği
Refik Halit Karay edebi kimliği incelendiğinde roman, öykü, deneme, anı, mizah türlerinde eserlerinin olduğu görülmektedir. Anadolu insanının hikâyelerini üstün gözlem yeteneği ile sade bir dille anlatmıştır. Hikâyelerinde köy imamları, kasaba memurları, Anadolu kadını ve köylüler ön plandadır. Milli edebiyat akımının başta gelen yazarlarındandır. Türk öykücülüğünde yeni bir akımı başlatmıştır. Öyküleri Anadolu’ya Anadolu köylerine taşımıştır. Köy edebiyatının öncüleri arasında bulunmaktadır.
Refik Halit Karay'ın Kaç Tane Eseri Vardır?
Refik Halit Karay romanları, Refik Halit Karay şiirleri, Refik Halit Karay kitapları incelendiğinde yazarın akıcı, güçlü ve sade bir dil kullandığı görülmektedir. 20. Yüzyılın en gözde romancılarından bir olarak tarif edilmektedir. Eserlerinde İstanbul’u tüm renk ve dokularıyla oldukça güzel yansıtmayı başarmıştır. Yazarın ellinin üzerinde eseri olduğu bilinmektedir.
Refik Halit Karay Eserleri (roman, hikâye vb. maddeler halinde).
Refik Halit Karay Eserleri;
Roman
- Çete (1939)
- Sürgün (1941)
- İstanbul’un iç yüzü (1920)
- Anahtar (1947)
- Yezidin kızı (1939)
- Nilgün 3 cilt (1950-1952)
- Bu bizim hayatımız (1950)
- Dişi örümcek (1953)
- Yer altında Dünya var (1953)
- İki Cisimli kadın (1955)
- 2000 Yılının Sevgilisi ( 1954)
- Karlı Dağdaki Ateş (1956)
- Kadınlar Tekkesi (1956)
- Sonuncu Kadeh (1965)
- Bugünün Saraylısı (1954)
- Ekmek Elden Su Gölden (1980)
- Yerini Seven Fidan (1977)
- Yüzen Bahçe (1981)
- Ayın On Dördü (1980)
- Dört Yapraklı Yonca (1957)
Öykü
- Memleket Hikâyeleri ‘14 hikâyeden oluşmaktadır’ (1919)
- Gurbet Hikâyeleri ’17 hikâyeden oluşmaktadır’ (1940)
Mizah
- Ago Paşa'nın Hatırı
- Guguklu Saat
- Deli (1939)
- Kirpinin Dedikleri
- Sakın Aldanma, İnanma, Kanma
- Ay Peşinde
- Tanıdıklarım
Günlük
- Tanrı'ya Şikâyet
- Makyajlı Kadın
- Üç Nesil Üç Hayat
- İlk Adım
- Bir Avuç Saçma
- Bir İçim Su
Anı
- Bir Ömür Boyunca (1990, 1996, 2011)
- Minelbab İlelmihrab
Oyunlar:
Yazarın romanlarından uyarlanan filmler
- Çete (1950)
- İki Bin Yılın Sevgilisi (1973)
- Yatık Emine (1974)
- Nilgün
- Karlı Dağdaki Ateş
Refik Halit Karay En Önemli Eserleri
Refik Halit Karay önemli eserler başlığı altında, yazarın dikkat çeken öne çıkan eserleri incelendiğinde. En önemli eserlerinden birisi 1908-1919 yılları arasında yazdığı 14 hikâyeden oluşan ‘Memleket Hikâyeleri’ dir. Yazarın yurt dışında sürgün hayatında yazdığı 17 öyküden oluşan ‘Gurbet Hikâyeleri’ adlı eseri de bulunmaktadır. Yazarın öne çıkan diğer önemli eserlerinden bazıları ise şunlardır;
Nilgün: 7 yıl süren inişli çıkışlı bir aşk hikâyesinin farklı ülkelerin özellikleri eşliğinde anlatıldığı büyülü bir romandır.
Üç Nesil Üç Hayat: Okuru Abdülaziz, 2. Abdülhamit ve Cumhuriyetin ilk yıllarındaki İstanbul’a götüren bir romandır.
Deli: Hastalığa yakalanan ve 21 yıl şuurunu kaybeden Maruf Bey yıllar sonra yaşanan değişikliklerden habersiz bir şekilde uyanmakta ve yaşadıkları ele alınmaktadır.
Ay Peşinde: Dönemin sosyal olayları mizah gücüyle aktarılmaktadır.
Refik Halit Karay'ın İlk Eseri Nedir?
Refik Halit Karay'ın ilk eseri, Mübeccel Halid adıyla yazdığı, Musavver Muhit dergisinde 1909 yılında yayımlanan "Ayşe’nin Tatili" isimli hikâyesidir.
Refik Halit Karay En İyi Hikâyesi Hangisidir?
Refik Halit Karay Önemli hikâyeleri, üstün gözlem yeteneği ile gözlemlediği olayları sade bir dil ile yazıya dökmesi neticesinde yazmıştır. Yazarın ilgi gören en iyi hikâyesi ülke içinde ve dışında sürgün olarak geçirdiği yıllarda yazdığı ‘Memleket Hikâyeleri’ ve ‘Gurbet Hikâyeleri’ kitabıdır. Ayrıca yazarın Memleket Hikâyeleri kitabında yer alan ‘Şeftali Bahçeleri’ öyküsü oldukça beğeni toplayan hikâyelerinden biridir.
Refik Halit Karay Hikâyelerinin Özellikleri Nelerdir?
Seyahat edebiyatımızın önde gelen isimlerinden olan Refik Halit Karay. Eserlerinde İnsanların iç dünyasına değinmeden, Anadolu insanının hayatını eleştirel yaklaşımla ele almıştır. Refik Halit Karay romancılığı bu pencerede büyüyüp gelişmiş ve Türk Edebiyatında iz bırakmıştır. Eserlerinde derin bir mizah ve tenkit görülmektedir. Yazarın üslubu samimi ve gerçekçi bulunmaktadır. Romanlarında genellikle aile üstünde durulmaktadır. Karakterin duygu ve düşüncelerinden çok olayların anlatıldığı ‘Maupassant’ tarzı Refik Halit Karay hikâyelerinde öne çıkmaktadır.
Refik Halit Karay'ın Eserleri Nerelerde Yayımlanmıştır?
Refik Halit Karay, 1909 yılında kurduğu 15 sayısı yayınlanan ‘Son havadis’ gazetesinde yazılarını yayınlamıştır. Kalem ve Cem adlı mizah dergilerinde ise mizah yazıları yayınlanmıştır. Yazarın Türk Yurdu, Alem, Muhit, Yeni Mecmua ve Musavver Muhit Mecmuası adıyla yayınlanan gazete ve dergilerde de hikayeleri yayınlanmıştır.
Refik Halit Karay Kimlerden Etkilenmiştir?
Refik Halit Karay Natüralizm akımına bağlı Fransız, hikâye ve roman yazarı Guy de Maupassant’dan etkilenmiştir. Türk edebiyatından Halit Ziya Uşaklıgil, Hüseyin Cahit Yalçın, Direktör Ali Bey gibi yazarların izleri de kendisinde görülmektedir.
Refik Halit Karay Hakkındaki Kitaplar
Refik Halit Karay hakkında bilgi edinmek, onu anlamak için yazar hakkında bilgi veren bazı kitaplara bakmak gerekmektedir. Bunlardan bazıları ise şunlardır:
Refik Halit Karay'ın Siyasi Görüşleri
Refik Halit Karay hayatı sanatı ve eserleri ile yaşadığı dönemin siyasi koşullarından oldukça etkilenmiştir. Refik Halit Karay neden sürgün edildi yazarı anlamak isteyenlerin merak ettiği bir konudur. Tek partili döneme ilişkin hep muhalif bir tavrı olmuştur. İttihat ve Terakkiye yönelik siyasi mizah yazıları nedeni ile istenmeyen adam ilan edilmiş e sürgün hayatı yaşamıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarına Kuva-yı Milliye harekâtına hatta Atatürk’ e bile dik başla muhalif etmiştir. Sürgün hayatında ise ‘Beni gurbette de göğsümü kabartarak yaşatan Atatürk ‘diye kendisinden bahsetmiştir.